Steeds vaker agressie in de zorg: 'Staan ze ons niet ergens op te wachten?'

Dat agressie en geweld tegen zorgpersoneel onacceptabel is, daar is zo'n beetje iedereen het wel over eens. Zowel de coalitie als de oppositie in de Tweede Kamer vinden dat er meer tegen moet worden gedaan. Over de manier waarop lopen de meningen echter uiteen.

Veel fracties vinden dat werkgevers namens hun bedreigde werknemers aangifte moeten doen, zoals D66, VVD, PvdA en GroenLinks. Het CDA wil lik-op-stuk beleid, waarbij daders die op camera staan meteen een boete krijgen of een agressietraining moeten volgen.

Bezoek

Susanne Heijmenberg is hoofdverpleegkundige op de intensive care bij het Amsterdam UMC. Ook zij ziet op de werkvloer steeds vaker agressie, vertelt ze aan Hart van Nederland. "Mensen verweren zich verbaal veel meer. Het gaat van schreeuwen en schelden tot aan intimiderende uitspraken. In sommige gevallen zelfs aan het bed. Daar schrik je van, want je waant je veilig op de afdeling. Soms maken verpleegkundigen of artsen zich echt zorgen over wat er daadwerkelijk gaat gebeuren. Zullen ze niet doorslaan? Staan ze ons niet ergens op te wachten?"

Discussies gaan vaak over bezoektijden, vertelt Heijmenberg. "Waarom ze niet op bepaalde momenten op bezoek mogen komen, waarom ze niet de hele dag mogen komen, of over met hoeveel mensen. Het heeft natuurlijk ook vaak te maken heeft met de situatie van de patiënt. Je kan je voorstellen dat als het niet goed gaat met een patiënt, dat de emotie hoog zit. Dat moeten we altijd meenemen, maar over het algemeen zien we toch echt wel een toename van agressie richting zorgverleners."

Rode kaart

Mensen die tegen zorgpersoneel schreeuwen of hen 'in elkaar meppen', 'komen er nu mee weg', zei Joba van den Berg (CDA) woensdag in het Kamerdebat over toename van agressie en geweld tegen ziekenhuispersoneel. Daar moet wat haar betreft een einde aan komen.

PVV en Groep Van Haga willen celstraffen tegen mensen die zorgpersoneel belagen. Ook BBB en JA21 zijn voor strengere straffen. De VVD lijkt daar eveneens wel voor te voelen. "Het is jammer dat het verbod op taakstraf is verworpen", zei VVD-Kamerlid Jacqueline van den Hil.

BBB en JA21 willen een rode kaart invoeren als mensen zich misdragen en de SP wil dat de oorzaak van de toenemende agressie moet worden onderzocht, voordat er allerlei oplossingen worden bedacht. Met BBB vindt de SP dat agressie en geweld een breder maatschappelijk probleem is dat ook breder moet worden aangepakt.

'Ik ben geen politieagent'

De Kamer is het er wel weer roerend over eens dat de aangiftebereidheid omhoog moet en dat geweld en agressie nooit normaal mag worden gevonden. Een groot deel van de Kamer vindt dat minister Conny Helder (Langdurige Zorg) zelf meer actie moet ondernemen, door bijvoorbeeld werkgevers te dwingen maatregelen te nemen. De Kamer vindt dat zij de aanpak en nazorg te veel aan de werkgevers overlaat.

"Het mooiste aan het vak is het verplegen van deze groep patiënten", vertelt Heijmenberg met liefde voor haar werk. "Maar een verpleegkundige zei ooit tegen mij: 'Hier ben ik het vak niet voor in gegaan. Ik ben geen politieagent.' De maatschappij verhardt. Dat zien we hier natuurlijk ook. Dat is echt niet alleen op deze IC en ook niet alleen in de grote stad Amsterdam. Het gebeurt overal. Dus ik ben alleen al heel erg blij dat het in ieder geval op de agenda staat."

Hart van Nederland/ANP