Stijgende trend in zelfdoding onder jongvolwassenen: 'Veel jongeren kunnen gered worden'

Volgens 113 Zelfmoordpreventie stijgt het aantal zelfmoorden onder jongvolwassenen. Volgens de organisatie zijn er onder de doelgroep gemiddeld zes zelfdodingen per week. Dit zijn levens die in veel gevallen gered hadden kunnen worden. Met de campagne 'Ik ben er nog' willen ze jongeren helpen die kampen met gedachten over zelfdoding.

Er zijn volgens Renske Gilissen van 113 Zelfmoordprevenite meerdere redenen voor de hogere cijfers. "Het gaat met name om jongeren die bezwijken onder prestatiedruk, kampen met geldzorgen en ook eenzaamheid speelt een rol. Volgens de organisatie komt het vooral voor bij mannen.

Noodsignalen

Een schrikbarend beeld vindt Gilissen, maar toch zijn er signalen waar je op moet letten als iemand in de omgeving depressief begint te worden en mogelijk aan zelfdoding denkt. "Het gaat daarbij om jongeren die steeds vaker niet op school of werk verschijnen of die steeds stiller en in zichzelf keren of zich gaan afzonderen."

Het taboe om hierover in gesprek te gaan moet volgens de organisatie worden doorbroken. Het gesprek voeren over zelfdoding vinden jongeren spannend, maar iedereen kan het leren. "Mensen praten er niet automatisch over, maar in onze campagne wijzen we er juist op om er naar te vragen. Ga het gesprek met die jongeren aan. En ook op scholen zouden er lessen over dit onderwerp moeten zijn", zegt Gilissen.

'Deadline'

Een plaats waar het voor Jonneke Raijer (23) allemaal begon was school. Ze sloeg groep zeven over en belande eerder dan ze wilde op de middelbare school en twijfelde ineens aan alles. Ze voelde zich constant minderwaardig en belande in een depressie. "Ik was twaalf toen ik voor het eerst suïcidale gedachtes had. Ik dacht dat het beter voor anderen was, als ik er niet meer zou zijn."

Die gedachten bleven in haar hoofd spelen en ook haar ouders kwamen erachter toen ze op haar zestiende onder behandeling van eetstoornis was. "Ze waren verbaasd en dachten dat ik een chagrijnige puber was. Dit zagen ze echt niet aankomen."

Het gaat zelf zo ver dat Jonneke een letterlijke 'deadline' aan het plannen is. 1 december 2016 zou haar dag zijn om uit het leven te stappen. "Ik was aan het zoeken welke spoorwegovergangen er in de buurt waren en watvoor pillen ik nodig zou hebben. Dit heb ik gelukkig nooit uitgevoerd, omdat een therapeut me er doorheen heeft geholpen. Anders was ik er niet meer geweest."

Openheid

De therapeut stelde aan Jonneke de vraag of het beter zou zijn als ze er niet meer is en dat was voor haar een eyeopener. "Ik dacht dat ik nooit over dat de dood mocht praten en dat mensen dat niet fijn vinden. Door erover te praten, begreep ik mezelf een stuk beter. Ik voelde me opeens minder mislukt", legt Jonneke uit.

"Mijn eetstoornis is uiteindelijk verholpen en ook de depressies zijn afgenomen. Soms heb ik nog wel eens depressieve gedachten, maar nu weet ik hoe ik hulp moet zoeken en die gedachten opzij moet zetten."

Nu helpt Jonneke als jeugdcoach andere die met suïcidale gedachten kampen. "Ik kan ze heel veel leren en spreek uit eigen ervaring. Er zijn veel jongeren die kampen met die gedachten en er is echt een uitweg en dat hoeft niet de dood te zijn. Het gesprek aangaan, kan heel veel hoop bieden. Mijn oude 'deadline' (1 december) is voor mij nu zelfs een feestdag."