Wachtlijsten transgenderzorg nemen toe: 'Drie jaar wachten om mezelf te zijn'

Transgender personen moeten steeds langer wachten op de zorg die zij nodig hebben. Waar zij vijf jaar geleden nog een jaar moesten wachten voordat ze een eerste intakegesprek konden krijgen, is dat inmiddels opgelopen tot tweeënhalf en soms wel drie jaar. Voor velen van hen is een behandeling van levensbelang.

Eén van de wachtenden is de 18-jarige Ayden. De transgender jongen weet al van kinds af aan dat zijn meisjeslichaam niet bij hem past. Na jarenlang goed te hebben nagedacht over de stappen die hij wilde zetten meldde hij zich aan bij de genderpoli. Daar werd hij geconfronteerd met een wachtlijst van drie jaar lang.

Geen andere optie

"Drie jaar wachten om mezelf te zijn. Dat kan ik niet doen", dacht Ayden. De wanhoop zat hem zo hoog dat hij via illegale wijze op zoek te gaan naar de hormonen die hem lichamelijk meer man maken. "Ik zou graag hulp willen van een arts die controleert of het goed gaat", vertelt Ayden. "Ik weet dat dit gevaarlijk is. Maar voor mij is er geen andere optie."

Jongeren die wachten op hun behandeling, of die tijdens hun transitie behoefte hebben aan een luisterend oor kunnen tegenwoordig terecht bij een hulplijn voor transgender jongeren:

1:38

Transgenderjongeren kunnen vanaf vandaag bellen naar hulplijn...

De Rotterdamse Deen Groothuizen, zelf ook transgender, merkt dat mensen niet altijd beseffen dat de wachtlijsten een groot probleem zijn. "Het is vooral een probleem rondom geestelijke gezondheid", aldus Groothuizen. "Er zijn mensen die de drie jaar niet volhouden."

Misverstanden

Volgens de betrokkenen bestaat er een groot misverstand rondom de wachttijden. Er wordt wel eens gedacht dat het risico bestaat dat patiënten spijt krijgen na afloop van hun medische transitie als er niet genoeg bedenktijd is. Cijfers van belangenorganisatie Transvisie wijzen dat dit slechts 1 procent van alle behandelingen betreft.

"Waarschijnlijk hebben de gevoelens van spijt voornamelijk te maken met de discriminatie die veel trans personen na hun transitie ervaren", vertelt Groothuizen.

Huisartsen kunnen wachttijd verkorten

De wachttijden kunnen volgens Groothuizen aanzienlijk verkort worden als huisartsen een deel van de zorg op zich nemen.

"Huisartsen zijn bevoegd om hormonen voor te schrijven, maar velen weten dit niet", meent Groothuizen. "Als veel mensen op de wachtlijst door hun huisarts geholpen kunnen worden, verandert er veel voor transgender mensen."

Op dit moment is de wachtlijst voor de genderpoli van het Amsterdam UMC 990 dagen.