100.000 keer gedrukt op 'visdeurbel' in Utrecht, project krijgt in 2022 een vervolg

Een proef met de 'visdeurbel' bij de Weerdsluis in Utrecht was dit voorjaar een groot succes, constateert de gemeente. Via de website kregen nieuwsgierigen niet alleen een indruk van de wondere onderwaterwereld in de Utrechtse grachten, maar konden ze ook de sluiswachter waarschuwen dat er vissen door de sluis wilden.

Veel vissen zwemmen ieder voorjaar stroomopwaarts om zich voort te planten en eitjes te leggen. Ze trekken daarvoor vanaf de rivier de Vecht naar de Kromme Rijn en doen dat via de Oudegracht in de Domstad. Omdat de sluisdeuren in het voorjaar niet vaak open gaan, moeten de vissen soms lang wachten.

De gemeente Utrecht wilde daarom weten wanneer de vissen voor een dichte sluisdeur stonden en stelde een digitale 'deurbel' in. Virtuele bezoekers konden via een onderwatercamera zien dat er vissen voor de sluisdeuren lagen te wachten en de sluiswachter via deze dingdong waarschuwen, die vervolgens de sluizen openzette.

Hai paling

Vooral baarzen kwamen dit voorjaar veelvuldig voorbij zwemmen, net als de blankvoorn, snoek en brasem. Ook de paling, een bedreigde diersoort, kwam een paar keer voor de camera.

De winde liet ook een aantal keer zijn gezicht zien. Die vissoort is een riviervis, dus dat deze soort bij de Weerdsluis verscheen, betekent volgens Mark Heukelum, ecoloog én bedenker van de visdeurbel, dat de Utrechtse grachten inderdaad de Vecht en Kromme Rijn met elkaar verbinden en onderdeel uitmaken van een riviersysteem.

100.000 keer gebeld

De proef begon eind maart en liep maandag af, omdat het vistrekseizoen nu voorbij is. De gemeente telde 440.000 unieke bezoekers die in totaal 100.000 keer op de bel drukten, waardoor wachtende vissen de sluis konden passeren. Ook vanuit het buitenland was er veel belangstelling voor het onderwaterschouwspel in de Domstad. Zelfs mensen uit Taiwan en Canada keken mee.

Dat het project zo succesvol is en zoveel mensen niet slechts meededen, maar zich ook betrokken voelden bij de vispopulatie, doet Heukelum deugd. En ook bij de grachten zelf trokken de vissen de nodige belangstelling, weet hij. "Het was voor veel mensen een eyeopener. Niemand wist dat er bijvoorbeeld snoeken van wel een meter in de grachten zwommen. We hebben veel inzicht gekregen in de huidige vispopulatie."

Volgend jaar weer

Veel mooie soorten passeerden de revue, maar de ecoloog had eigenlijk meer soorten verwacht. "Daar moeten we de volgende keer naar kijken. Is er wel voldoende habitat voor andere soorten vissen? Wat gaan we daarmee doen?"

Dat wordt volgens de ecoloog dan ook het volgende hoofdstuk tijdens het vervolg van de visdeurbel, in 2022. De gemeente heeft het onderwaterproject namelijk wegens groot succes verlengd. "We moeten meer soorten vissen de stad in halen", zegt Heukelum tot slot daarover.

Bovenstaande reportage werd in april uitgezonden in Hart van Nederland

Hart van Nederland/ANP