Nederlandse zeilers vrezen orka's aan de Portugese kust

Een zeiltocht langs de Portugese kust klinkt als een droomreis, maar voor Betty Nieuwenburg moet nog maar blijken of dat het ook wordt. Met speelse, maar onrustige orka's voor de deur durft ze het water voorlopig niet meer op. Een verstandige keuze, want de orka's zijn al meerdere boten te lijf gegaan. Waarom? Dat weet niemand.

De Algarve, waar Nieuwenburg nu met haar boot is gestrand, is een echte orka hotspot. Voor veel mensen is het een droom om een orka in het wild te mogen bewonderen, maar meerdere orka's die angstvallig dichtbij komen is toch een ander verhaal.

Boten rammen

'Er zijn nu zo'n 57 incidenten geweest met orka's die tegen boten zijn gaan rammen', deelt Nieuwenburg. 'Soms gaat het zelfs zo ver dat de orka's boten hiermee aan het zinken brengen!'

"We kiezen ervoor om nog een maandje te wachten. Hopelijk vertrekken de orka's in die periode, zodat wij weer verder kunnen."

Ook in onze eigen Noordzee komen orka's voor. Eind 2022 spoelde er nog een levende orka aan in het Zeeuwse Cadzand:

0:35

Levende orka spoelt aan op strand Cadzand

Jeroen Hoekendijk, vrijwilliger bij SOS Dolfijn, is expert op het gebied van zeezoogdieren. Volgens hem is de kans niet erg groot dat het gedrag van de orka's binnen een maand veranderd is.

Met rust laten

"Een mogelijke verklaring voor het gedrag van de orka's is frustratie over de tonijnvisserij", aldus Hoekendijk. "Mogelijk hebben de dieren geleerd de boten te herkennen die verantwoordelijk zijn voor het wegkapen van hun eten."

Iets wat deze theorie kan ondersteunen is het feit dat orka's heel gericht op het roer afgaan, om te zorgen dat de boot niet verder meer kan varen. "Dat de orka's doelbewust een boot onbruikbaar maken, kenmerkt een bijzonder hoge intelligentie", legt Hoekendijk uit.

Geen dodelijke aanvallen

Hoewel een boot een ontmoeting met de beruchte orkabende misschien niet overleeft, hebben mensen volgens Hoekendijk niks te vrezen.

"Orka's zijn naar mensen toe zeer vriendelijke dieren. In het wild is het nog nooit voorgekomen dat een orka agressief gedrag naar ons heeft vertoond. Er is geen enkele registratie van een dodelijke aanval op een mens."

Desondanks wordt de situatie van Nieuwenburg daarmee niet beter. Zeilers wordt afgeraden het water op te gaan zolang de orka's actief zijn. En hoe lang dat duurt kan niemand voorspellen.