Opvangcentra vol met verzwakte egels: 'Het is heel, heel druk'

Egelopvangcentra lopen vol met verzwakte egels, blijkt uit een rondvraag. "We hebben het drukker dan anders met verzwakte egeltjes", zegt Erwin van der Werf, vrijwilliger bij de Stichting Vogel- en Egelasiel in Kampen.

Dit beeld wordt herkend bij de egelopvang van Dré Scheeres in Roosendaal, waar het "heel, heel druk" is. Bijna alle ondervoede en zieke egels die hij binnenkrijgt, zijn halfvolwassen. Die egels is het niet gelukt om op tijd genoeg eten te vinden, terwijl "de volwassen egels al aan hun winterslaap zijn begonnen". Het overgrote deel dat binnenkomt, overlijdt, vertelt Scheeres, die het werk al 25 jaar doet.

In deze video's krijg je tips om egels de winter door te helpen:

0:41

Help egels overwinteren: zo maak je de beste slaapplek voor ze in je tuin

Uitbreiden door drukte

Coby Louwerse, hoofdbeheerder bij vogel- en zoogdieropvang De Mikke in Middelburg, beschrijft hetzelfde euvel. "Het is erg druk, drukker dan voorgaande jaren." In de opvang is plek voor ongeveer honderd egels, het zit er nog niet vol. Louwerse verzorgt nu ongeveer zeventig tot tachtig egels. Daar zijn zes vrijwilligers op een dag druk mee. Een deel van de egeltjes kan zelf eten, een ander deel wordt met de hand gevoerd.

"We zitten tot over onze nek toe vol", zegt vrijwilligster Marjolein van Helmond van Egelopvang Zoetermeer. De capaciteit moest hier uitgebreid worden om alle egels, dat zijn er nu 180, een plekje te geven. Van Helmond beschrijft dat het een slecht egeljaar lijkt. Zo was er eerst bloedhitte in het voorjaar, en was er vervolgens heel vroeg in het najaar een koude week. "Het weer gaat alle kanten op en daar kunnen egels slecht op anticiperen." Het gevolg is dat veel egels die deze herfst zijn geboren zijn, "de pubers", te klein en zwak zijn om het koude weer te doorstaan.

Vergrijzing bij opvangcentra

De Egelbescherming ziet nog een andere oorzaak van de drukte: er is te weinig opvangcapaciteit. "Er is een vergrijzing bij de beheerders, waardoor centra verdwijnen en er geen nieuwe voor terugkomen", aldus directeur en oprichter Jenny Kleve. "Daardoor wordt de druk hoger."

Dat egels ondervoed raken, hangt volgens Kleve samen met klimaatverandering, maar "vooral met het continu verkleinen van het leefgebied van egels. Daardoor krijg je steeds meer egels op een kleiner stuk". Dat komt doordat de natuur verschraalt door het "volledig volbouwen van Nederland" en de hang naar steeds nettere en daarmee minder natuurlijke tuinen. Door de 'vertegeling' van tuinen kunnen egels moeilijk een goede slaapplek vinden.

De Egelbescherming roept dan ook iedereen op om tuinen te laten verwilderen en om egels, het hele jaar door, bij te voeren. Dit wordt ook beaamd door de opvangcentra in het land. Dat kan met kattenbrokjes en vers water. "Geen melk."

ANP