Pas op voor deze levensgevaarlijke paddenstoel: 'Pluk niet wat je niet kent'

Als je dacht dat je in het bos een goedkoop diner bij elkaar kunt sprokkelen, let dan goed op! Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) van het UMC Utrecht ziet dat nog altijd veel mensen giftige paddenstoelen plukken en eten, soms met fatale gevolgen.

Het grootste gevaar in het bos? De knolamaniet. "Die is heel gevaarlijk", zegt Douwe Dekker, internist bij het UMC Utrecht, tegen Hart van Nederland. "Dat is een paddenstoel die veel voorkomt en die mensen makkelijk verwarren met eetbare paddenstoelen." De giftige paddenstoel lijkt namelijk heel erg op een eetbare champignon.

Levertransplantatie

Het NVIC krijgt per jaar gemiddeld twintig meldingen van zo'n vergiftiging. "De eerste uren gebeurt er niks, maar na een uur of zes krijg je hevige buikklachten: misselijkheid, braken en diarree", legt Dekker uit. "Daarna heb je een poosje nergens last van."

Maar het gevaar is dan niet geweken. "Je denkt dan dat je hersteld bent, maar dan komen na een paar dagen de ergste klachten: leverfalen. Je hebt dan ernstige beschadigingen aan je lever." En dat kan verregaande gevolgen hebben. "Er zijn mensen die daarvan herstellen, maar er zijn ook mensen die daaraan overlijden."

Daarom adviseert het NVIC: pluk alleen paddenstoelen als je zeker weet wat je plukt. "De gevolgen kunnen ongelooflijk groot zijn", zegt Dekker. "Soms verdwijnen de klachten vanzelf, maar soms moet iemand zelfs een levertransplantatie."

Immigranten

Boswachter Evert Thomas neemt ons mee het bos in om de giftige knolamaniet te zoeken, maar dat duurt niet lang. "We zien deze soort toenemen in dit gebied, want langs fiets- en wandelpaden heb je meer kalk. Dat spreidt naar de bermen en daar houdt de knolamaniet van", zegt Thomas.

We zien meteen waarom mensen zich makkelijk vergissen. "Er zijn in dit bos allerlei soorten die je wel kunt eten", zegt hij terwijl hij naar een paddenstoel met een rode onderkant wijst. "Maar deze staat hier pal naast een soort die je niet kunt eten. De knolamaniet." Hij onderstreept het advies van het NVIC, maar stelt ons ook gerust. "Eén knolamaniet kan net de dosis zijn dat je het overleefd."

Hoewel het NVIC al langer mensen waarschuwt, blijven mensen gevaarlijke paddenstoelen plukken. "Het zijn met name immigranten die in hun eigen land gewend zijn om paddenstoelen te plukken en daarvan te eten", zegt Dekker. "Die gaan dan ook hier het bos in en plukken paddenstoelen waarvan ze denken dat het veilige paddenstoelen zijn."