Van koffie halen in kroeg naar havermelkcappu: 'yuppenstad' Amsterdam viert 750-jarig bestaan

Bakfietsen, havercappu's, natuurwijnen en parkeerkosten van 7 euro per uur: enkele trends die het moderne Amsterdam kenmerken. Met 180 verschillende nationaliteiten is de stad onmiskenbaar een wereldstad, maar steeds vaker klinkt de roep om aandacht voor de anonieme en drukke stad die zou zijn ontstaan. De opkomst van de zogenoemde 'havermelkelite', een cultuur van jonge, hoogopgeleide mensen, wordt door velen gezien als een bedreiging voor het authentieke Amsterdamse gevoel.

Vanaf zondag viert de stad groots zijn 750-jarig bestaan, een gelegenheid om stil te staan bij de veranderingen die Amsterdam in de loop der jaren heeft ondergaan. En dat zijn er veel, zegt hoogleraar sociologie Jan Rath uit.

"Je ziet een enorme verandering in de bevolking. Vroeger woonden er vooral mensen uit lagere sociale klassen, zoals in de Jordaan. Dat was toen behoorlijk homogeen; iedereen kocht hetzelfde vlees bij de slager of je ging naar dezelfde supermarkt", legt hij uit. "Nu zie je dat er heel veel veranderingen samenkomen."

Volgens Rath heeft de stad een transformatie doorgemaakt waarin de klassieke industrie plaats heeft gemaakt voor hoogopgeleiden, die zich een nieuwe duurdere levensstijl kunnen veroorloven. "Vroeger ging je een koffie halen in een bruin café; nu haal je koffie met allerlei soorten keuzes. Toen had je gewoon koffie met melk", vertelt hij.

Drukker dus anoniemer

Gedag zeggen tegen een vreemde, wordt minder gedaan, gaat Rath verder. “De technologie is ook veranderd. Het is nu mogelijk om over straat te lopen met je eigen muziek, waardoor je minder communicatief bent. Hoe groter de stad en drukker, hoe anoniemer."

Deze anonimiteit heeft ook geleid tot een toenemend gevoel van hufterigheid onder de inwoners. Volgens het statistiekenbureau O&S ervaart maar liefst 92 procent van de Amsterdammers weleens hufterigheid, en bijna 25 procent voelt dit vaak of heel vaak.

Influencer Kiki Bosman

Maar toch zijn er ook stemmen die pleiten voor verbinding en het delen van verhalen, van zowel de nieuwe als oude generatie Amsterdammers. TikTokker Kiki Bosman (29), die sinds 1,5 jaar in de Jordaan woont, vindt inspiratie in het leren kennen van mensen die anders zijn dan zijzelf en plaatst hierover video's op TikTok en Instagram. Ze beschrijft zichzelf dan ook als de yup die in Amsterdam is komen wonen.

"In het dagelijks leven ben ik gewoon minder geïnspireerd door de mensen die op mij lijken, de yup dus", zegt ze. “Ik wilde graag de oude levensverhalen horen die rondlopen op straat. Met makersogen ben ik dit gaan filmen om echte ras-Amsterdammers een gezicht te geven." Voor Bosman is het essentieel om de connectie met de stad en de bewoners te behouden. "Hoe meer verbinding er is, hoe mooier."