Sanne betaalt extra voor zelfgekozen zorgverlener, maar dat mag niet meer: ‘Overstappen betekent opnieuw beginnen’

Het schrappen van de restitutiepolis vanaf 2026 dreigt grote gevolgen te hebben voor de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) in Nederland. De polis, waarmee verzekerden bij niet-gecontracteerde zorgverleners terecht konden, wordt afgeschaft omdat zorgverzekeraars de kosten niet langer willen dragen. Dit besluit kan leiden tot langere wachtlijsten en grotere financiële lasten voor patiënten.

Volgens Stichting Handhaving Vrije Artsenkeuze gaat het om een ingrijpende beperking van de vrije zorgkeuze. "Dit kan rampzalig uitpakken voor de toegankelijkheid van de zorg", zegt Ger de Jager van de stichting.

Sanne van Boekel (28) is een van de tienduizenden patiënten die afhankelijk zijn van de restitutiepolis. "Ik betaal nu al een verhoogde premie om de zorg te krijgen die ik nodig heb. Straks wordt het onbetaalbaar", vertelt ze.

Haar behandelaar heeft geen contract met een verzekeraar, waardoor ze vanaf 2026 naar schatting honderden euro's per maand extra moet betalen. "Ik vertrouw mijn behandelaar. Overstappen naar iemand anders betekent opnieuw beginnen, terwijl ik juist nu vooruitgang boek."

Bijna 700.000 Nederlanders, oftewel 4 procent van de verzekerden, hadden in 2023 een restitutiepolis. De afschaffing hiervan treft vooral mensen met complexe zorgvragen en lage inkomens. "Er gaan mensen dood op de wachtlijst, mensen die binnen 14 weken geholpen hadden moeten worden", stelt Sanne.

De wachttijden in de GGZ zijn de afgelopen jaren al opgelopen van 84.000 naar 100.000 wachtenden, zegt De Jager. Volgens hem zal dit alleen maar erger worden.

Geen luxe, maar overleven

De stichting pleit voor een verplichting voor alle zorgverzekeraars om een restitutiepolis aan te bieden. "Zo blijft de vrije zorgkeuze behouden en kunnen wachttijden worden aangepakt", aldus De Jager. Patiënten als Sanne blijven strijden voor toegang tot de juiste zorg. "Het gaat niet om luxe, maar om overleven", benadrukt ze. Komende weken zal er in Den Haag opnieuw actie worden gevoerd.