Spreidingswet gaat er definitief komen: meerderheid senaat stemt voor

De kogel is door de kerk, de omstreden spreidingswet van staatsecretaris Van der Burg is door de Eerste Kamer. Een meerderheid de senaat heeft voor de wet gestemd. 43 senatoren stemden voor de wet, 27 stemden tegen, vijf senatoren waren afwezig. Hiermee gaat de spreidingswet er definitief komen.

Met deze politiek gevoelige nieuwe wet moet er een betere spreiding van de opvang van asielzoekers over gemeenten komen. Gemeenten die weigeren of niet meewerken aan de opvang kunnen via de wet gedwongen worden om mensen op te nemen.

Voor en tegen

Na het twee dagen durende debat over de wet was vorige week al duidelijk dat GroenLinks-PvdA, VVD, CDA, D66, SP, ChristenUnie, Partij voor de Dieren, Volt en OPNL met de wet van demissionair staatssecretaris Eric van der Burg zouden instemmen.

Naast de PVV, is ook de BBB (grootste partij in de Eerste Kamer), JA21, SGP en Forum tegen de wet. Senator Martin van Rooijen van eenmansfractie 50Plus stemde dinsdagmiddag ook tegen.

Van de 75 senatoren waren er vijf afwezig om verschillende redenen: twee van de BBB, een VVD'er, een CDA'er en een SP-senator.

Vertraging

De stemming voor de spreidingswet liep enige vertraging op nadat PVV-senator Alexander van Hattem een motie indiende om het stemmen over de wet uit te stellen.

De motie haalden het niet 61 senatoren stemden tegen, negen stemden voor. Vijf van hen hebben niet gestemd.

Dwang pas vanaf 2025

Gemeenten zullen niet direct gedwongen worden om ruimte te maken voor asielzoekers. Pas aan het eind van dit jaar moet de verdeling van het aantal geraamde opvangplekken over gemeenten in de twaalf provincies klaar zijn. De minister van Justitie en Veiligheid neemt op 31 december een officieel besluit over de verdeling. Daarna hebben gemeenten nog uiterlijk zes maanden de tijd om de opvangplekken te realiseren.

Begin februari horen provincies hoeveel plekken ze moeten regelen. Het is niet zo dat in alle gemeenten asielopvang hoeft te komen. De provincie bespreekt de mogelijkheden eerst met de gemeenten. Op 1 november moeten de twaalf provincies aan het departement doorgeven of gemeenten voldoende plekken aanbieden om de taakstelling te halen.

Als het niet lukt om het aantal opgelegde opvangplekken te spreiden, kan het ministerie de druk opvoeren. Uiteindelijk kan een provincie of gemeente worden gedwongen, maar dat zal dus pas ergens in 2025 zijn. De minister kan dan een locatie aanwijzen waar opvang moet komen.

Eerlijkere verdeling

Een eerlijkere verdeling van asielzoekers is volgens de overheid nodig. Een derde van de gemeenten heeft de afgelopen tien jaar geen mensen opgevangen. Dit terwijl het aanmeldcentrum in Ter Apel al een tijd overvol zit.

Het verdelen van die groep mensen wordt gedaan aan de hand van het aantal inwoners en hoe welvarend een gemeente is. Zo moet de gemeente Amsterdam 4447 asielzoekers opvangen en de Zeeuwse gemeente Noord-Beveland maar 44. Een derde van de Nederlandse gemeenten heeft in de afgelopen twaalf jaar geen opvanglocatie voor asielzoekers gehad.