Discriminatie, intimidatie en roddelen: flink deel van mensen in Kamer ervaart grensoverschrijdend gedrag

Roddelen, anderen zwart maken, discriminatie en (seksuele) intimidatie, een flink deel van de medewerkers in de Tweede Kamer hebben een of meerdere keren mee te maken gehad met grensoverschrijdend gedrag. Dat komt naar voren uit een onderzoek naar sociale veiligheid in de Tweede Kamer. Verder blijkt dat zowel de sociale veiligheid van melders als die van beklaagden onvoldoende is geborgd.

Het zijn vooral Kamerleden en ambtelijk leidinggevenden die zich schuldig zouden maken aan grensoverschrijdend gedrag. Het gaat om zaken als roddelen, zwart maken, discriminatie, (seksuele) intimidatie, maar ook om "oneigenlijke druk om iets te doen dat tegen de regels ingaat of niet integer is".

Van de 654 deelnemers aan het onderzoek geeft maar liefst 35,7 procent aan zelf ten minste éénmaal grensoverschrijdend gedrag van andere Kamerbewoners te hebben ervaren. In 26 procent van de gevallen worden de ambtelijke top en Kamerleden als daders aangewezen, terwijl zij slechts respectievelijk 4 en 9 procent van de Kamerbewoners uitmaken.

De Kamervoorzitter besloot tot het onderzoek na vele signalen van ongewenst gedrag binnen de Tweede Kamer. Het rapport benadrukt echter dat het geen feitenonderzoek is, maar gaat om vermeend grensoverschrijdend gedrag.

Terughoudendheid om misstanden te melden

Uit het onderzoek blijkt ook dat er een "zekere terughoudendheid" is om misstanden te melden, mede vanwege een gebrekkig meldsysteem. Het ontbreken van sluitend beleid en systemen versterkt de bestaande machtsverschillen tussen ambtenaren, fractiemedewerkers en Kamerleden. Het rapport concludeert dat het huidige sociale veiligheidsbeleid niet statusblind is.

Hoewel er de laatste jaren meer aandacht is gekomen voor sociale veiligheid in de Kamer, is de aanpak volgens het rapport nog steeds onvoldoende. Vorig jaar kwam de sociale veiligheid in de Kamer opnieuw in de schijnwerpers nadat bekend werd dat Khadija Arib een onveilige werksfeer zou hebben gecreëerd tijdens haar voorzitterschap.

Beter meldsysteem nodig

Veel factoren dragen bij aan het verhogen van de kans op misstanden zoals de druk op Kamerleden om te presteren en het feit dat er bijna geen ruimte is om fouten te maken. "Van de politieke omgeving en werkcultuur lijkt een sterke kracht uit te gaan die concrete risico’s oplevert voor sociale onveiligheid en interpersoonlijk grensoverschrijdend gedrag en een inadequate omgang met signalen en meldingen daarvan."

De onderzoekers komen met twintig aanbevelingen. Zij pleiten onder meer voor een beter meldsysteem.

De afgelopen jaren kwamen meerdere misstanden in de Kamer aan het licht:

1:40

Grensoverschrijdend gedrag in de Tweede Kamer

Bovenstaande beelden zijn eerder uitgezonden door Hart van Nederland.

Hart van Nederland/ANP