‘Geen kind mag worden uitgesloten van schoolreisjes’

Kinderen mogen niet langer uitgesloten worden van schoolactiviteiten, als ouders de bijdrage daarvoor niet kunnen betalen. Dat vinden SP en GroenLinks, die hiervoor een wetsvoorstel hebben ingediend. “Jaar in jaar uit merken wij dat uitsluitingen van schoolreisjes en andere activiteiten”, zegt SP-Kamerlid Peter Kwint. “Dat is wel het meest schrijnende wat er kan gebeuren,” aldus GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld. “Dat een kind alleen achterblijft.” Dat beeld wordt ondersteund door de vandaag gepubliceerde Schoolkostenmonitor 2018-2019. Twaalf procent van de ondervraagde ouders geeft aan dat kinderen op hun school worden geweerd van activiteiten als er niet voor is betaald.

'Niet te doen met drie kinderen'

Sylvia van der Weg uit Sneek kan hierover meepraten. Haar kind werd ook uitgesloten van activiteiten, omdat ze dat als bijstandsmoeder niet kon betalen. “Dat is gewoon heel lastig als moeder. De bijdrage is €20 per kind per jaar. Met mijn drie kinderen is dat gewoon niet te betalen.” Een triest moment kwam er toen er bij haar zoon een briefje op tafel werd gelegd. “Of we nog even de ouderbijdrage wilden overmaken. Dan wordt je daar wel erg verdrietig van.” Het is nu al volgens de wet verboden om leerlingen uit te sluiten van verplichte activiteiten, zoals excursies. “Wij breiden dat in ons voorstel uit naar alle activiteiten zoals uitjes of het kerstdiner. Dat iedereen mee mag, ook als ouders het niet kunnen betalen,” vertelt Westerveld verder.

Solidariteitsprincipe

Bij de scholenstichting Fluvius in Geldermalsen herkennen ze zich niet in wat er in de politiek wordt gezegd. “Wij hebben een solidariteitsprincipe, al het geld van de ouderbijdrages komt in een potje waar wij onze activiteiten van betalen,” zegt voorzitter van bestuur Jeroen Goes. “Als een ouder het echt niet kan betalen, dan zit er minder in het potje, maar kunnen die kinderen gewoon mee. Wij willen ook niemand achterlaten.” Dit systeem komt wel onder druk te staan als veel ouders stoppen met betalen. Dan kan een school het financieel niet meer aan om uitjes te organiseren. Maar volgens Kwint moeten er dan ook keuzes gemaakt worden. “Desnoods ga je niet naar de Efteling, maar ga je naar de speeltuin twee dorpen verderop. Dat liever dan dat elke keer twee of drie kinderen alleen achterblijven.”

Druk om vrijwillige bijdrage te betalen

Ook onderwijsminister Arie Slob vindt het onaanvaardbaar dat kinderen soms worden uitgesloten van activiteiten. ''Iedere leerling verdient gelijke kansen'', zegt hij. Scholen zijn verplicht om erop te wijzen dat de vrijwillige ouderbijdrage ook echt vrijwillig is. Maar dat gebeurt lang niet altijd, blijkt volgens Slob uit onderzoek naar de schoolkosten die ouders op hun bordje krijgen. Daardoor ervaren veel ouders druk om de bijdrage te betalen. De minister is het oneens met de brancheorganisatie voor het voortgezet onderwijs, de VO-raad, die vindt dat uitzonderingen mogelijk moeten zijn voor bijvoorbeeld tweetalig onderwijs. ''Daarnaast zouden digitale leermiddelen en devices moeten worden behandeld als schoolboeken,” zegt woordvoerder Stan Termeer. “Dan moet de overheid hiervoor extra geld beschikbaar stellen en ouders niet meer hoeven te betalen.”