Grote meerderheid is Haags gedoe zat: nieuwe verkiezingen én nieuwe ministers

Het demissionaire kabinet onder leiding van Mark Rutte zit in zwaar weer. Naast de kritiek op het zwalkende coronabeleid, gaat nu ook de beerput rondom de toeslagenaffaire verder open. Inmiddels heeft twee derde van Nederland er schoon genoeg van: zij willen nieuwe Tweede Kamerverkiezingen.

Dat blijkt donderdag uit representatief onderzoek van het Hart van Nederland-panel onder bijna 3.000 mensen. RTL Nieuws meldde woensdag dat het kabinet tijdens een ministerraad in 2019 heeft afgesproken om de Tweede Kamer bewust te onthouden van informatie over de toeslagenaffaire. Dat zou blijken uit geheime notulen van de vergadering.

Wantrouwen op het Binnenhof

De onthulling sloeg in als een bom, zowel bij de slachtoffers van het schandaal als bij de oppositie in de Kamer. En de temperatuur op het Binnenhof was al tot onder het vriespunt gedaald na de uitgelekte 'Omtzigt-notitie'. Later bleek namelijk dat VVD-leider Rutte tijdens zijn gesprek met de toenmalige verkenners over het kritische CDA-Kamerlid had gesproken.

De politieke carrière van de premier hing hierdoor aan een zijden draadje en hij overleefde ternauwernood een motie van wantrouwen. Wel kreeg hij van alle partijen behalve zijn eigen VVD een 'gele kaart' aan zijn broek. Toch ging daarna de kabinetsformatie gewoon weer verder, deze keer onder leiding van oudgediende Herman Tjeenk Willink.

'Het is een rommeltje: nieuwe verkiezingen!'

Maar de nieuwe onthulling over de toeslagenaffaire heeft het demissionaire kabinet en daarmee haar ministers weer flink aan het wankelen gebracht. Rutte ontkent dat de regering het parlement bewust informatie heeft achtergehouden over het schandaal. Volgens hem is er "niets vreemds of onoorbaars" gebeurd tijdens de vergaderingen.

Toch lijkt zijn ontkenning aan dovemansoren gericht: inmiddels is bijna zeven op de tien Nederlanders (68 procent) het gedoe op het Binnenhof meer dan zat. Volgens deze groep is er de afgelopen weken te veel gebeurd om het vertrouwen te herstellen. Zij zien nog maar één optie: nieuwe verkiezingen.

"Het is een rommeltje, niet alleen met de toeslagen, maar ook met coronabeleid. Veel is onduidelijk", zegt een deelnemer. "Nieuwe verkiezingen zijn dringend nodig." Tegelijk ziet lang niet iedereen (29 procent) een nieuwe stembusgang zitten. "Het zal waarschijnlijk toch vrijwel niets uitmaken qua stemming als er nieuwe verkiezingen zijn", zo vreest iemand.

Een compleet nieuw kabinet?

En wat moet er dan gebeuren na eventuele verkiezingen? Ook daar zijn velen duidelijk over: geen enkele minister uit het kabinet-Rutte III mag terugkeren in de nieuwe regering, vindt 60 procent van de deelnemers. Dat zou betekenen dat niet alleen Rutte, maar ook D66-leider Sigrid Kaag en CDA-voorman Wopke Hoekstra van het toneel moeten verdwijnen.

"Er moet een heel nieuw kabinet komen", zegt iemand stellig. Drie op de tien ondervraagden achten daarentegen een compleet nieuwe regeringsploeg niet nodig. "Die heisa moet maar eens klaar zijn. Nederland moet door de coronacrisis geloodst worden en dat moet met de beste kandidaten aan boord van een kabinet", meent een van de panelleden.

Het Hart van Nederland-panel bestaat op dit moment uit zo’n 40.000 leden. Per onderzoek wordt een voor de Nederlandse bevolking representatief deel van het panel uitgenodigd. Kijk hier voor meer informatie over het panel en meld je aan.