Kabinet schrapt 500 miljoen jeugdzorg-bezuiniging, wil eigen bijdrage: 'Onacceptabel'

Het kabinet gaat toch geen 511 miljoen bezuinigen op jeugdzorg. Dat heeft het demissionaire kabinet vastgelegd in de voorjaarsnota die maandag is gepresenteerd. Er was veel verzet tegen de grote besparing omdat de sector al kampt met veel problemen.

"Ik heb niet de hulp gekregen die ik nodig had", vertelde Kira in januari, toen het demissionaire kabinet de bezuiniging bekendmaakte, aan Hart van Nederland. Ze weet alles van de problemen in de sector. "Ik had een eetstoornis en PTSS. Wat ik nodig had was aandacht, behandeling en hulp. Die heb ik niet gekregen."

Kira is niet de enige. Veel kinderen die zorg of bescherming nodig hebben, komen in de knel door personeelstekorten en lange wachtlijsten. Dat het demissionaire kabinet zo'n grote extra besparing door wilde voeren, schoot bij veel mensen in het verkeerde keelgat. "Je kunt niet gaan bezuinigen als je wil gaan bouwen."

Eigen bijdrage

De 511 miljoen euro is een structurele besparing die in het coalitieakkoord van het huidige kabinet Rutte-IV staat vanaf 2026. De bezuiniging staat dus nog wel op de planning voor 2026. Het volgende kabinet moet bepalen of die wordt doorgevoerd. Deze bezuinigingen komen bovenop een eerdere bezuiniging van 1 miljard euro in de sector, die momenteel wel wordt uitgevoerd.

Om de bezuiniging in 2026 wel in te kunnen voeren, wordt nu aan een plan gewerkt om een eigen bijdrage in te voeren. Daarmee kan de helft van de bezuiniging worden opgevangen. Het nieuwe kabinet moet bepalen of die eigen bijdrage er komt, maar de voorbereidingen zijn alvast gestart zodat ze daarmee aan de slag kunnen.

Hoe de eigen bijdrage precies in z'n werk gaat, met nog worden bepaald. Zo kan die bijvoorbeeld inkomensafhankelijk worden gemaakt of aan een maximum worden gekoppeld. Jeugdzorg Nederland heeft maandag al gereageerd op dit plan en noemt het "onacceptabel".

"Het gaat hier om kwetsbare gezinnen en kinderen die het hardst hulp nodig hebben", zegt directeur Leon Noorlander. "Als deze mensen vanwege de financiële drempel zorg gaan mijden, dan leidt dat tot een verergering van problemen en zullen er op termijn meer zware vormen van zorg nodig zijn." Ook zegt hij dat op deze manier jongeren met mentale klachten beboet worden terwijl juist hun mentale gezondheid fors afneemt.

Onverantwoord

Al eerder liet staatssecretaris Maarten van Ooijen, die over jeugdzorg gaat, meerdere opties bekijken om te besparen. Zelf zag hij de extra bezuiniging niet meer zitten, zo liet hij in januari tijdens een Kamerdebat weten. Hij noemde ze onverantwoord, omdat de jeugdzorg al in een erg lastig parket zit.

Van Ooijen had onder druk van de Kamer en de sector de oplopende extra bezuiniging tot nu toe van tafel gehaald. Aanleiding waren de toch al moeizame onderhandelingen over de zogenaamde Hervormingsagenda, waarmee de sector veranderingen moest doorvoeren om de eerder opgelegde 1 miljard euro te bezuinigen. Het overleg hierover heeft een tijd stilgelegen en als onderdeel van de deal werd de extra bezuiniging geschrapt.

In 2025 wordt de besparing van 500 miljoen euro gezocht bij allerlei andere posten op de hele begroting van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Bovenstaande reportage was eerder te zien bij Hart van Nederland.

Hart van Nederland/ANP