Kabinet trekt 22 miljard uit om 'ereschuld' aan Groningen in te lossen

Het kabinet trekt de komende 30 jaar totaal 22 miljard euro uit voor het gebied in Groningen en Noord-Drenthe dat geplaagd wordt door aardbevingen. De aardbevingen zijn een gevolg van jarenlange aardgaswinning. Daarnaast belooft het kabinet dat het Rijk "alles wat nodig is" zal doen om de schade te vergoeden en iedereen een veilig huis te bieden.

De parlementaire enquête over de gaswinning, waarvan het eindrapport twee maanden geleden verscheen, legde bloot hoe de overheid decennialang wegkeek van de problemen die de gaswinning in Groningen veroorzaakte. Financiële belangen stonden voorop en de "rampzalige gevolgen" voor de Groningers kregen lange tijd nauwelijks aandacht.

Nieuwe excuses

In zijn formele reactie op het rapport maakt het kabinet opnieuw excuses aan iedereen die daardoor gevoelens van "angst, stress en onveiligheid" heeft ervaren. Het kabinet noemt de erkenning van het leed de een eerste essentiële stap, maar hamert erop dat mensen ook oplossingen willen voor hun problemen.

"Het kabinet wil niet alleen leren van de fouten die zijn gemaakt, maar wil deze ook rechtzetten. Daarbij hoort ook de opdracht om de ereschuld aan de regio en haar bewoners die door 60 jaar gaswinning is ontstaan in te lossen."

Aanpak

Het kabinet neemt een reeks maatregelen om de schadeafhandeling "milder, makkelijker en menselijker" te maken. Zo wordt het gebied vergroot waarin mensen niet hoeven aan te tonen dat aardbevingsschade door de gaswinning komt. Schades tot 40.000 euro worden voortaan gewoon vergoed zonder onderzoek naar de oorzaak.

Deze ruimhartigere aanpak kan in sommige gevallen leiden tot overcompensatie, "maar dit neemt het kabinet voor lief". Het betekent namelijk voor bewoners minder onzekerheid en juridische rompslomp. Bovendien daalt de uitvoeringslast bij het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG).

Verduurzamen en verbetering leefbaarheid

Het kabinet trekt ook extra geld uit om woningen in het aardbevingsgebied snel te verduurzamen. Uitgerekend in deze regio komt veel energiearmoede voor, doordat de huizen relatief oud en groot zijn. Ook hebben bewoners investeringen in verduurzaming vaak op de lange baan geschoven uit onzekerheid over schadeherstel of versterking.

Daarnaast zijn miljarden bestemd voor verbetering van de mentale gezondheid en voor meer leefbaarheid en economisch perspectief in het gebied. Het kabinet wil Groningen helpen zich te ontwikkelen tot "landbouwregio van de 21e eeuw". Daarnaast krijgt de provincie een belangrijke rol op het gebied van hernieuwbare energie.

In totaal is voor al deze plannen 22 miljard euro beschikbaar, waarvan overigens een deel al eerder was vrijgemaakt. Het kabinet gaat ervan uit dat dit "ruim voldoende" zal zijn. Regionale bestuurders hadden eerder gevraagd om een investeringsbedrag van 30 miljard euro.

ANP