Lovende woorden over Rutte tijdens zijn laatste ministerraad: 'Veel van hem geleerd'

Mark Rutte zit deze vrijdag voor de laatste keer de wekelijkse ministerraad voor. Na duizenden dagen als premier van Nederland gaan we binnenkort afscheid nemen van hem. Zijn directe collega's en kabinetsgenoten gaan hem missen. "Ik heb veel van hem geleerd."

De bewindspersonen van het demissionaire kabinet komen weliswaar eind volgende week nog een keer bijeen voordat het nieuwe kabinet aantreedt, maar Rutte neemt dan deel aan zijn laatste Europese top en is dan niet in Den Haag.

Rutte wordt de komende dagen waarschijnlijk officieel benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO, nu zijn Roemeense rivaal Klaus Iohannis zich donderdag heeft teruggetrokken. Vermoedelijk gebeurt dat vlak voor de EU-top in Brussel.

'Het was een grote eer'

Bij de inloop van de ministerraad laat Rutte het weten het "altijd een hele eer te hebben gevonden" om premier te zijn. "In die 14 jaar ben ik altijd kritisch gevolgd maar bij iedere verkiezingen sindsdien dacht het volk toch van: 'Het mot nog maar een keer'. Ik ben daar heel dankbaar voor."

Het is niet de laatste keer dat Rutte zijn collega's gaat zien: "We hebben nog een afscheid met het hele kabinet en in de zomer hebben we nog een strandfeest om het af te sluiten."

'Einde van een tijdperk'

Hugo de Jonge (Binnenlandse Zaken), spreekt van "een einde van een tijdperk". In het kabinet-Rutte III, toen De Jonge zorgminister was gedurende de coronacrisis, werkten hij en Rutte "bijna als broers" samen. "Het is een heel fijne vent om mee samen te werken." Hij denkt dat Rutte "de geknipte kandidaat" is om de NAVO te leiden.

Demissionair defensieminister Kajsa Ollongren noemt het "heel gek" dat Rutte zijn laatste ministerraad voorzit. "Het is denk ik goed om daar even bij stil te staan straks", zegt zij voorafgaand aan het kabinetsoverleg. Ze zegt dat ze hem gaat missen. Ook zij verwacht dat Rutte het goed gaat doen. Hij staat bekend als iemand die goed verschillen tussen personen kan wegmasseren, en juist nu heeft de NAVO zo'n "oliemannetje" nodig, denkt Ollongren.

Buitenlandminister Hanke Bruins Slot roemt het leiderschap dat Rutte heeft laten zien voor de hele samenleving nadat vlucht MH17 was neergeschoten boven Oekraïne. Het heeft hem volgens de minister nooit losgelaten en hij doet "tot de dag van vandaag nog alles om gerechtigheid te krijgen."

'Veel geleerd van Rutte'

Ook partijgenoten Dilan Yeşilgöz en Eric van der Burg kijken met veel bewondering terug naar de samenwerking met Rutte. Zo noemt Yeşilgöz Rutte "een hele fijne man" van wie ze veel geleerd heeft. Ze noemt de manier waarop hij in coronatijd probeerde om de beste besluiten te nemen in het landsbelang. "We denken niet over alles hetzelfde. Soms is er stress. Maar dat duurt maar heel kort. En daarna wordt er heel snel geschakeld", geeft ze nog als leerzaam voorbeeld.

Staatssecretaris Van der Burg (Asiel) memoreert aan een voor hem bijzonder moment toen in het Okura Hotel de ontknoping was van een spannende strijd om het leiderschap van de VVD tussen Rutte en zijn rivaal Rita Verdonk. Van der Burg heeft "letterlijk op tafel staan dansen" toen Rutte won. Verder prijst hij aan Rutte dat "hoe druk hij het ook had en wat hij ook deed, als je hem een sms'je stuurde, kon het ongeveer vijf tellen duren en dan had je een reactie."

Nieuwe kabinetsploeg

Het nieuwe kabinet onder leiding van Dick Schoof wordt geïnstalleerd op 2 juli en komt dan nog twee keer bij elkaar voordat het zomerreces begint: op 5 en 12 juli. De Tweede Kamer heeft de laatste vergaderdag op 4 juli. De Eerste Kamer gaat dan nog even door tot en met 9 juli.

Vooralsnog is de eerste ministerraad na het reces gepland op 16 augustus. Maar de nieuwe ploeg kan ook ervoor kiezen om eerder of later te beginnen. Rond die tijd beginnen ook de begrotingsraden in aanloop naar Prinsjesdag op 17 september waar de begroting voor 2025 wordt gepresenteerd. Bovendien zijn de nieuwe bewindslieden dan al druk bezig met de uitwerking van het hoofdlijnenakkoord van de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB.

Hart van Nederland / ANP