Positie Kaag onder druk na steun ChristenUnie voor motie van afkeuring

Coalitiepartij ChristenUnie stemt voor moties van afkeuring tegen de demissionaire ministers Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken) en Ank Bijleveld (Defensie). Ook Forum voor Democratie laat weten voor te zullen stemmen. Daarmee lijken die te kunnen rekenen op een meerderheid in de Tweede Kamer. De stemming is donderdagavond na afloop van het coronadebat.

Eerder leek het erop dat de motie van afkeuring tegen Kaag op steun van elf partijen kon rekenen en die van Bijleveld op tien partijen. Nu daar de ChristenUnie bij komt, lijkt het erop dat de moties gesteund gaan worden door een meerderheid van de kamer. Echter blijft het spannend, want ieder Kamerlid mag zelf beslissen of ze voor of tegen stemmen.

Na een lang en fel debat over de chaotisch verlopen evacuatie uit Afghanistan diende PvdA-Kamerlid Kati Piri een motie van afkeuring in tegen Bijleveld. Zij heeft volgens de Kamer niet tijdig werk gemaakt van het in veiligheid brengen van tolken die in het verleden werkten voor de Nederlandse missie in dat land, terwijl de Kamer daar herhaaldelijk om had gevraagd.

Een tweede motie van afkeuring betrof de manier waarop het kabinet de uiteindelijke evacuatie heeft uitgevoerd en de Kamer daarover heeft geïnformeerd. Pas toen de Taliban de hoofdstad Kabul hadden ingenomen, werd inderhaast een luchtbrug opgezet. Lang niet iedereen kon op tijd worden geëvacueerd. De Kamer houdt Kaag daar eindverantwoordelijk voor.

Aftreden

Mocht de motie van afkeuring aangenomen worden, betekent dit niet automatisch dat de betrokken demissionaire ministers moeten aftreden. Het kan natuurlijk wel. Kaag zei eerder, toen demissionair premier Mark Rutte een motie van afkeuring tegen zich kreeg en aan bleef, dat zij dit anders zou doen. "Het zou mij ten diepste raken. Ik zou mijn conclusies eraan verbinden. Maar ik ben een ander mens."

Een motie van afkeuring is minder vergaand dan een motie van wantrouwen. Bij die laatste treedt een bewindspersoon af, omdat er niet genoeg vertrouwen meer is. Bij een motie van afkeuring wordt het gevoerde beleid afgekeurd.