Rutte over nieuwe topfunctie bij NAVO: 'Het heeft wel heel lang geduurd'

"Het heeft wel heel lang geduurd", zegt demissionair premier Mark Rutte in reactie op het feit dat zijn benoeming tot secretaris-generaal van de NAVO aanstaande is. Roemenië maakte donderdag bekend zijn kandidaat voor de opvolging van Jens Stoltenberg terug te trekken.

"Het is een ingewikkeld proces, maar het lijkt wel goed te gaan", zei Rutte tegen de camera's toen hij zijn ministerie verliet. Hij vindt het "ontzettend eervol" dat hij leiding mag gaan geven aan het militaire bondgenootschap dat na de recente toetreding van Finland en Zweden 32 lidstaten telt.

Rutte zegt afgelopen zomer te hebben nagedacht over de functie. Eerder wilde hij niet, maar Oekraïne en de instabiliteit in de wereld deden hem naar eigen zeggen van mening veranderen. "En een aantal mensen die dachten dat ik het misschien zou kunnen, toen dacht ik ja, je kunt het ook niet zomaar terzijde schuiven. En het is een ongelofelijk interessante functie."

Joe Biden voorstander van Rutte

In september heeft Rutte toen laten weten beschikbaar te zijn. Een maand later maakte hij in het radioprogramma Spuigasten publiekelijk zijn interesse bekend. De NAVO was toen al langer op zoek naar een opvolger voor de Noor Stoltenberg en de naam van Rutte als opvolger werd al regelmatig al genoemd.

In februari kwam het proces in een stroomversnelling toen de Amerikaanse president Joe Biden zich achter Ruttes kandidatuur schaarde. De VS heeft als machtigste land van de NAVO een doorslaggevende stem in de benoeming. Ook Londen, Parijs en Berlijn verklaarden voor Rutte te zijn.

Niet voor de klas

Daarmee leek alles snel rond te komen, maar Hongarije liet weten Rutte niet te steunen. Later kwam er ook nog een mededinger bij toen de Roemeense president Klaus Iohannis zich kandideerde. Onlangs kreeg Rutte steun van Turkije en deze week ging de Hongaarse premier Viktor Orbán overstag.

"Er was een hele goeie kans dat het niet zou lukken", zegt de VVD'er Rutte die met bijna veertien jaar de langstzittende minister-president van Nederland is. Als hij het niet was geworden, was hij iets anders gaan doen. Toch leraar? "Ja, precies dat was mijn plan eigenlijk". Rutte treedt naar verwachting op 1 oktober aan als nieuwe leider van de NAVO.

ANP