Timmermans ziet kabinet over links niet gebeuren: 'Buitengewoon onwaarschijnlijk'

Leider Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA ziet het niet gebeuren dat er toch een beroep op hem wordt gedaan om een kabinet te vormen, bijvoorbeeld als het de PVV niet lukt. De sociaaldemocraat noemt het "buitengewoon onwaarschijnlijk dat we in het scenario terechtkomen". Hij heeft dan ook tegen verkenner Ronald Plasterk gezegd er niet op vooruit te willen lopen.

"Ons past bescheidenheid", zegt Timmermans over de positie van zijn linkse combinatie. Die partijen wonnen gezamenlijk dan wel zetels, maar zijn alsnog een stuk kleiner dan de grote winnaar van de verkiezingen, de PVV van Geert Wilders. De PVV-voorman moet dan ook de ruimte krijgen om een coalitie over rechts te onderzoeken, vindt Timmermans. Zelf wil Wilders het liefst met de VVD, NSC en BBB om tafel. Dat is een mogelijke coalitie die de verkiezingsuitslag recht doet, vindt Timmermans. Dat verdient de kiezer volgens hem ook.

Het formeren begint pas met de aanstelling van de verkenner. Maar hoe verloopt de rest van het proces?

1:42

Formeren kun je leren: zo komt een nieuw kabinet tot stand

Anderen moeten eigen keuzes maken

Wilders handelt volgens Timmermans in strijd met de grondwet door groepen Nederlanders uit te sluiten. Daarom is samenwerking volgens de linkse leider uitgesloten. Hij vindt dat NSC en VVD hun eigen keuzes moeten maken en begrijpt dat de vraag over samenwerking met de PVV een "moeilijke beslissing" is.

Op het sociale medium X deelt Timmermans een woensdag naar Plasterk verstuurde brief waarin hij de verkenner op het hart drukt dat een kabinet "nooit" mag bijdragen "aan het normaliseren, legitimeren of faciliteren van ideeën die de rechtsstaat ondermijnen".

'Wilders is niet milder geworden'

De linkse leider gelooft niet dat Wilders de afgelopen maanden milder is geworden, omdat hij zijn anti-islamstandpunten "in de ijskast" heeft gezet. "Iemand die iets in de ijskast zet, die is vast van plan om het er later weer fris uit te halen", luidt het commentaar van Timmermans.

Pas als Wilders deze standpunten schrapt uit zijn verkiezingsprogramma, geen groepen meer uitsluit en excuses aanbiedt voor plannen als een "kopvoddentaks" en "Polenmeldpunt", kan Timmermans geloven dat de politicus echt veranderd is.

Verantwoordelijkheid voor oppositie

Timmermans voelt een "grote verantwoordelijkheid" om de komende jaren "goed oppositie te gaan voeren" tegen een "heel rechts kabinet". Hij is bereid om in die rol voorstellen te steunen die ook in zijn verkiezingsprogramma staan. Dan heeft hij het bijvoorbeeld over de plannen om de kinderopvang gratis te maken en om het minimumloon te verhogen naar 16 euro. De linkse leider voelt een "urgentie om iets te doen aan het onbehagen in de Nederlandse samenleving".

ANP