Tot 1,2 miljoen huishoudens in financiële problemen door stijgende vaste lasten

Steeds meer huishoudens hebben moeite met het betalen van hun rekeningen als gevolg van de aanhoudend hoge energie-, brandstof- en voedselprijzen. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB). Als de prijzen zo hoog blijven als nu, zullen op termijn tussen de 670.000 en 1,2 miljoen huishoudens moeite krijgen met het betalen van de vaste lasten, zo voorspelt het CPB.

Met het prijsniveau van begin vorig jaar hadden circa 500.000 huishouden al betalingsproblemen, schat het CPB, dat aan de hand van twee scenario's berekende hoeveel huishoudens daar in de komende tijd nog bij zouden kunnen komen.

In het 'basisscenario' werd uitgegaan van een verdrievoudiging van de energieprijzen ten opzichte van januari vorig jaar. In dat geval zouden nog eens 170.000 huishoudens de energierekening niet meer kunnen betalen. Mochten de energieprijzen zeven keer zo hoog worden, het 'donkere scenario', dan zou dat aantal op kunnen lopen tot 650.000 extra huishoudens.

Brandstofprijs boven donkere scenario

In de praktijk gaat het gemiddeld om zo'n 75 euro dat huishoudens maandelijks tekort komen in het basisscenario, in het donkere scenario loopt dat op tot 130 euro tekort per maand. Maar er zijn grote verschillen, ruim 100.000 huishoudens hebben een tekort van 500 euro per maand of meer. Volgens het planbureau lagen de energieprijzen in mei van dit jaar net iets onder de prijs die was berekend in het 'donkere scenario', de brandstofprijs lag daar nog iets boven.

Het CPB verwacht dat ongeveer 190.000 van de 670.000 huishoudens met betalingsproblemen het in het basisscenario maximaal drie maanden volhoudt met de aanwezige financiële buffers. Nog eens 100.000 huishoudens houden het nog maximaal een jaar vol. De meeste huishoudens hebben voldoende buffers om de hogere energieprijzen nog langer dan een jaar aan te houden.

Vooral mensen werkende en gepensioneerde mensen die huurwoning en een auto bezitten krijgen het meeste moeite met rondkomen.

Volgens het CPB zijn de mogelijkheden om de stijgende prijzen snel terug te dringen beperkt. Maatregelen zoals het tijdelijk verlagen van accijnzen, btw en belastingen op energie zijn volgens het planbureau voor veel kwetsbare huishoudens niet voldoende. Ook de eenmalige tegemoetkoming van 800 euro is slechts deels effectief om kwetsbare huishoudens uit de financiële problemen te houden.