Eerste vergoedingen voor Tweede Wereldoorlog transport aan slachtoffers en nabestaanden

De eerste uitkeringen aan slachtoffers en nabestaanden van de NS-transporten tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gedaan. Dat maakte de commissie die de aanvragen beoordeelt donderdag bekend aan het ANP, bijna vijf maanden nadat de regeling in werking trad. Inmiddels zijn ruim 5800 aanvragen ingediend, waarvan er ruim 3800 zijn beoordeeld. 3314 aanvragen (87 procent) zijn toegewezen, 513 (13 procent) niet.

25 miljoen euro

Van de toegekende aanvragen zijn er ruim 500 afkomstig van directe slachtoffers. Andere vergoedingen zijn bestemd voor kinderen van slachtoffers, weduwen, weduwnaars en erfgenamen. Het uit te keren bedrag bedraagt tot nu toe zo'n 25 miljoen euro. De Nederlandse Spoorwegen heeft destijds in opdracht van de Duitse bezetter vanuit Nederland meer dan honderdduizend mensen tot aan de landsgrenzen vervoerd met als eindbestemming concentratie- of vernietigingskampen. Daarmee werd geld verdiend. De NS bood in 2005 excuus aan voor de transporten, maar kende geen financiële genoegdoening toe. Lees ook: NS krijgt al honderden claims transporten WOII Na veel gesprekken met nabestaanden, met name Holocaustoverlevende Salo Muller, besloot de NS in november vorig jaar over te gaan tot het uitkeren van vergoedingen. Over de beste manier om dit uit te voeren gaf de Commissie Individuele Tegemoetkoming Slachtoffers WOII Transporten NS in juni van dit jaar advies aan de NS, die dat overnam. Sinds 5 augustus kan een aanvraag worden gedaan tot een jaar na dato.

Emotionele informatie

De procedure is zo ingericht dat de commissie in eerste instantie zo min mogelijk gegevens opvraagt om de aanvrager zo min mogelijk te belasten, legt commissiesecretaris Eva van Ingen uit. "De commissie realiseert zich dat het gaat om gevoelige en emotionele informatie. Als eerste wordt bekeken wat er bekend is in de archieven van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Als er meer onderzoek nodig is, vragen we de aanvrager beschikbare bronnen toe te sturen of we vragen toestemming om andere archieven te raadplegen. Dan kan de behandeling soms wat langere tijd in beslag nemen." Bij de meeste aanvragen wordt de beoordeling binnen maximaal 13 weken afgerond. De NS zei eerder dat er een bedrag van tientallen miljoenen euro's zal worden uitgekeerd, naar verwachting aan enkele duizenden aanvragers. Nog in leven zijnde slachtoffers krijgen elk 15.000 euro. Weduwen en weduwnaars krijgen 7500 euro en kinderen van slachtoffers 7500 of 5000 euro, gezamenlijk te verdelen. De commissie, onder voorzitterschap van voormalig burgemeester van Amsterdam Job Cohen, beoordeelt de aanvragen, die digitaal kunnen worden ingediend. Het aantal stijgt gestaag, in augustus waren het er nog ruim 1100, in oktober 4700. Lees ook: NS opent claimloket voor transporten tijdens de Tweede Wereldoorlog