Elke keer weer een verrassende uitslag bij de stemhulp? Dit is de reden

Vaar niet blind op de uitslag van een stemhulp. Dat is het advies van dr. Naomi Kamoen van de Tilburg University die onderzoek deed naar stemhulpen. De uitslag ervan komt namelijk niet altijd overeen met je politieke voorkeur. Dat heeft meestal niet met de betrouwbaarheid van de stemhulp te maken, maar vooral met de manier waarop je deze zelf invult.

"Mensen snappen de vraag niet, ze missen informatie en vullen dan toch een antwoord in", aldus de onderzoekster. Het antwoord wordt meegenomen in de testuitslag en zo kan je zomaar bij de ChristenUnie uitkomen terwijl je al jaren VVD stemt.

Kamoen adviseert als je de vraag niet snapt 'geen mening' in te vullen. Dan telt de stelling niet mee. Bij de andere opties - ook bij de optie 'neutraal' - is je antwoord wel van invloed op de uitslag. "Het zou handig zijn als mensen beter weten hoe het werkt."

Van seks tot technologie

Miljoenen mensen zochten via digitale tests hulp bij hun keuze voor de verkiezingen van de Tweede Kamer. De Stemwijzer was maandag al 6,4 miljoen keer geraadpleegd, het Kieskompas door bijna 1,88 miljoen mensen. Naast deze twee algemene stemhulpen zijn er nog tientallen anderen voor uiteenlopende onderwerpen en doelgroepen. De onderwerpen van de kieswijzers gaan van seks tot technologie.

Eenzijdig

Politicoloog Martin Rosema van de Universiteit Twente bekeek meer dan veertig grote en kleine stemhulpen. Sommige kleine kieswijzers, zoals de Technologie Kieswijzer of de Cannabis Stemwijzer, zijn volgens Rosema heel eenzijdig. "Als je een bepaald onderwerp, zoals wiet, heel belangrijk vindt dan kan zo'n specifieke stemhulp nuttig zijn om erachter te komen welke partij op dat vlak het beste aansluit", zegt Rosema. "Maar bij verkiezingen gaat het over heel veel onderwerpen. Zo'n stemhulp geeft dan eigenlijk niet zoveel informatie."

Volgens onderzoeker Kamoen denken veel mensen dat een stemhulp bedoeld is om je te vertellen waar je op moet stemmen. "Maar het gaat er vooral om dat ze willen dat je nadenkt over je keuze." Volgens haar moet je het advies zien als startpunt in je zoektocht naar informatie.

Eigenbelang

Politiek verslaggever Charlotte Nijs adviseert kiezers die nog niet weten op welke partij ze moeten stemmen vooral te bedenken wat voor hen belangrijk is. "Waar moet politiek Den Haag zich voor jou hard voor maken. Zorg? Je woning? Je studentenleven?" Ellenlange partijprogramma's doorworstelen is volgens Charlotte niet nodig. "Google dan op de partijprogramma's in combinatie met je onderwerp. Dat is echt geen zware opgave." Op basis van die informatie kun je dan een keuze maken.

Hoewel inhoud niet altijd leidend hoeft te zijn volgens Kamoen. "Misschien pas je wel bij de Partij voor de Dieren, maar word je heel warm van de uitstraling van Rutte. Iedereen heeft zo zijn redenen om voor een partij te kiezen. Dus kijk ook verder dan alleen naar de stemhulp", besluit ze.

Redactie/ANP