Vmbo-jongeren lezen steeds minder goed, gelanceerde site moet tij keren

Er moet op middelbare scholen meer aandacht komen voor lezen en goed leesonderwijs. Vooral het niveau van vmbo-leerlingen is ondermaats. Begrijpend lezen en zinnen ontleden is voor hen geen gemakkelijke taak. Om het tij het keren lanceert de Stichting Lezen en SLO, het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, een website die docenten kunnen raadplegen om het leesplezier en motivatie van de kinderen kunnen stimuleren.

Het aantal laaggeletterde tieners neemt toe. Ruim vijftig procent van de leerlingen op vmbo-basis en eenderde van vmbo-kader kennen te weinig woorden en begrijpen onvoldoende wat ze lezen. Blijkt uit de laatste cijfers uit 2015. Om het aantal laaggeletterden omlaag te krijgen moeten de leerlingen op de middelbare school meer lezen. Leraren ervaren dat de scholieren moeilijk zijn te motiveren om te lezen.

Techniek zorgt voor afleiding maar biedt ook nieuwe mogelijkheden

Ook Arie Slob, minister van Basis- en Voorgezet Onderwijs en Media, vindt dat er iets moet veranderen: ''Lezen is voor jongeren tegenwoordig minder vanzelfsprekend dan het vroeger was. Afleidingen zoals sociale media en YouTube liggen altijd op de loer met een smartphone in je broekzak. Maar het wereldwijde web biedt tegelijkertijd ook weer nieuwe mogelijkheden om ze aan het lezen te krijgen.''

Op veel middelbare scholen worden er extra leeslessen ingelast om het leesniveau van haar leerlingen op peil te houden. ''Het baart mij wel zorgen dat lezen niet meer zo vanzelfsprekend is als het vroeger was, maar aan de andere kant is het juist goed dat er alles aan wordt gedaan om de leerlingen alsnog zoveel mogelijk te laten lezen, dat kan via aanvullende of extra leeslessen of via de gelanceerde website die vrijdag is gelanceerd.''

'Ouders hebben ook een aandeel'

Maar Slob vindt ook dat ouders een aandeel hebben bij het probleem: ''Thuis zitten kinderen ook steeds vaker achter schermpjes en begrijpend lezen wordt nog maar weinig gedaan.'' Ook ouders kunnen zelf bijdragen aan het leesniveau van hun kinderen. ''Ouders moet al vroeg beginnen met voorlezen aan hun kinderen en dat ook op latere leeftijd stimuleren, dat is vaak al een mooi begin'', vertelt Slob verder.

Het onderwijscurriculum wordt ook steeds herzien, er wordt constant gekeken wat onze kinderen tegenwoordig echt moeten kennen en kunnen en dat pas wij aan in de stof die zij voorgeschoteld krijgen. Lezen is daar een belangrijk onderdeel van.  ''Dat betekent niet dat Twitter en Instagram-lessen gaan gegeven worden'', vertelt Slob. ''Dan moet je eerder denken aan dat kinderen zelf lezen weer gaan ontdekken en hen motiveren om te blijven lezen.''

Praktische tips voor docenten

Om vmbo-docenten te helpen bij het motiveren van hun leerlingen om te lezen is vrijdag de website: lezeninhetvmbo.nl gelanceerd. De site is een initiatief van Stichting Lezen en het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling (SLO) en vormt een handvat voor vmbo-docenten die werk willen maken van goed leesonderwijs.

Over lezen in het vmbo is veel informatie beschikbaar, maar die staat versnipperd en verspreid op internet of is niet makkelijk raadpleegbaar. Met de site willen de initiatiefnemers informatie over onder meer leesmotivatie en leesplezier overzichtelijk bij elkaar zetten. Het zijn onder meer praktische tips voor taallessen en resultaten van recent lees- en taalonderzoek gericht op het vmbo.