Wilders komt met nieuwe informateur, haalt hard uit naar Omtzigt

PVV-leider Geert Wilders heeft een nieuwe informateur gevonden, zegt hij voorafgaand aan het debat van afzwaaiend informateur Ronald Plasterk. De PVV'er ziet graag SER-voorzitter Kim Putters als nieuwe informateur voor een 'nieuwe tussenfase' in de formatie.

De PVV-leider zegt dat de PvdA'er bereid is deze functie te vervullen. "Als de Kamer daarmee instemt, dan moet het lukken", aldus Wilders. Met de nieuwe informateur wil de PVV gaan praten met alle fractievoorzitters en dan het vooral over de vorm hebben: "De vorm zat ons dwars, laten we kijken in korte tijd (2, 3 weken) wat we met die vorm kunnen."

Als grootste partij krijgt de PVV het initiatief om een informateur aan te dragen die een nieuwe formatieronde moet overzien. Dat zal een lastige puzzel worden nu NSC van Omtzigt is afgehaakt.

Het besluit om een 'tussenstap' te nemen heeft ermee te maken dat de formatie is vastgelopen nu NSC-leider Pieter Omtzigt heeft aangegeven in principe niet meer aan tafel te willen aanschuiven. Daarmee lijkt een meerderheidskabinet met Wilders' PVV ver weg. Omdat over de vorm in de afgelopen formatieronde niet is gesproken, moet de constructie van een nieuw kabinet juist expliciet aan de orde komen, vindt Wilders.

'Nederland één groot azc'

Woensdagochtend ging het debat van start over hoe het nu verder moet met de formatie. Wilders was de eerste spreker in het debat en haalde direct hard uit naar naar NSC-voorman Pieter Omtzigt. Hij noemt het 'een gotspe' dat die met een appje liet weten niet langer mee te willen praten. "Zo ga je niet met het instituut informateur om en ook niet met je onderhandelingspartners", foetert Wilders.

Hij vindt het ook onnodig dat Omtzigt "ineens wegliep" en waarschuwt voor mogelijke alternatieven die de kiezer volgens hem niet heeft gewild. "Straks krijgen de linkse fratsen van Frans Timmermans het voortouw en wordt heel Nederland één groot asielzoekerscentrum."

BBB-voorvrouw Caroline van der Plas haalde tijdens het debat ook uit naar de manier waarop Omtzigt de formatie verliet. "Niet chique? Een schoffering noem ik het", zegt Van der Plas. "We hebben nog geen sorry gehoord." Ze vindt dat het landsbelang voorop moet staan.

"Daarom is de BBB wel aan tafel blijven zitten. Ik vind het nog steeds onbegrijpelijk en nog steeds niet te bevatten dat Omtzigt dit landsbelang niet voorop zette en wegliep zonder ons in te lichten."

Gesprekken over vorm

Toch wil Van der Plas blijven proberen om een coalitie met Omtzigt te vormen. "NSC is een goede fractie met goede standpunten die veel raakvlakken heeft met die van BBB." Omtzigt noemt ze, ondanks de stukgelopen informatieronde, "gewoon een knettergoed Kamerlid".

Wilders wil nog niet al te ver vooruitlopen over hoe het nu verder moet in de formatie. Wel vindt hij dat in de volgende ronde moet worden besproken welke vorm een nieuw kabinet straks aanneemt.

In de opdracht van de Tweede Kamer aan informateur Ronald Plasterk stond dat een gezamenlijke basislijn over de grondwet moest worden gevonden tussen PVV, VVD, NSC en BBB. Ook werd er gekeken naar overeenstemming op belangrijke politieke thema's. Maar over een eventueel minderheidskabinet is het niet gegaan.

VVD en NSC willen liever gedogen

Dit terwijl juist twee partijen hebben aangegeven liever te willen gedogen: NSC van Pieter Omtzigt en de VVD van Yeşilgöz. Dat hier tijdens de gesprekken niet op is ingezoomd, heeft de onderhandelingen belemmerd, denkt Wilders.

"Achteraf gezien kan je inderdaad stellen dat het meer over de vorm had moeten gaan", zegt Wilders nu. Daarom wil hij dat wel in een nieuwe ronde onderdeel van de onderhandelingen laten maken. Hij wil hiertoe een voorstel doen, meldde hij in het debat over Plasterks verslag.

Hart van Nederland/ANP