Isa (12) gaat niet naar school, terwijl ze wel wil leren: 'Ze heeft er een trauma aan overgehouden'

Jaar na jaar stijgt het aantal kinderen dat uitvalt in het onderwijs en 'thuiszitter' wordt. Ook het afgelopen schooljaar zaten minstens 70.000 kinderen noodgedwongen thuis, blijkt maandag uit het rapport ‘Thuiszitters tellen 2024’ van Oudervereniging Balans. Het rapport onderstreept een dramatische stijging, want vijf jaar geleden ging het nog om 15.000 thuiszitters. Eén van die thuiszitters is Isa Blok uit Hattem.

De 12-jarige Isa zit al thuis sinds ze 8 jaar oud is. "Toen ze in groep 3 zat, begonnen de problemen", vertelt haar moeder Maayke tegen Hart van Nederland. "Ze kreeg veel spanning en zat slecht in haar vel. Toen we uiteindelijk bij hulpverlening terechtkwamen, bleek ze autisme te hebben." De overstap naar speciaal onderwijs bracht geen oplossing: na drie weken kon Isa het niet meer aan. “De drukte en prikkels in de klas zijn te veel voor haar.”

Sindsdien volgt Isa geen onderwijs meer op school, terwijl ze volgens haar moeder wel leergierig is. "Ze heeft er een trauma aan overgehouden," vertelt Maayke. "We zijn nu bezig om te kijken of ze thuisonderwijs kan volgen. Het leren is het probleem niet. We zouden graag willen dat de Leerplichtwet verandert en dat het een recht wordt. Als je iets geestelijks hebt, heb je minder mogelijkheden voor thuisonderwijs dan met een fysieke beperking."

Lees ook:

Hoe krijg je thuiszitters terug in het onderwijs? 'Het is echt rot'

'Probleem ligt bij onderwijssysteem'

Volgens Oudervereniging Balans ligt het probleem niet bij de kinderen, maar bij het onderwijssysteem. Directeur Joli Luijckx zegt in het rapport: "Het kan niet zo zijn dat al deze kinderen te complex zijn om onderwijs aan te geven. Maar dat wordt wel zo gesteld." Ze benadrukt dat de aanpak van thuiszitters tot nu toe gericht is op de individuele kinderen, wat volgens haar niet werkt.

Het rapport concludeert dat in het schooljaar 2022/2023 maar liefst 280.000 kinderen geen volwaardig onderwijs kregen. Dat is 11 procent van de kinderen in de schoolgaande leeftijd. "Schoolaanwezigheid is nog geen volwaardig onderwijs met leerrecht," stelt Luijckx in het rapport.

Luijckx ziet thuiszitters als een symptoom van een groter probleem: "Thuiszitters zijn een symptoom van de onderliggende problemen in het onderwijs en waarschuwen ons keer op keer, als ‘kanaries in de kolenmijn’, voor niet-passend onderwijs." De oplossing ligt volgens haar in een systeemverandering, waarbij leerrecht centraal staat en scholen zorgplicht krijgen.