Oppositie over inperken demonstratierecht: 'Burgerlijke ongehoorzaamheid hoort bij democratie'

Een kleine groep demonstranten verpest het voor de rest, vindt de coalitie. Om die reden willen PVV, VVD, NSC en BBB autoriteiten meer mogelijkheden geven om in te grijpen, maken ze duidelijk in een Tweede Kamerdebat. Volgens VVD-Kamerlid Ingrid Michon is dat juist uit bescherming van het demonstratierecht. Ze spreekt niet van het "inperken" maar van het "begrenzen" van dit recht.

Jesse Six Dijkstra (NSC) somt op: geweldplegingen, het blokkeren van aanrijdroutes van hulpdiensten, vernielingen, intimidaties, huisvredebreuk. "Daar is het demonstratierecht niet voor bedoeld." Ook voor de PVV is demonstratierecht belangrijk, stelt Kamerlid Emiel van Dijk. "Des te meer is het onverteerbaar dat dit recht door een kleine groep klimaatfanatici wordt uitgehold." De snelwegblokkades van klimaatgroep Extinction Rebellion komen in het debat veel terug.

Vrees voor 'afschrikkende werking'

Met name in de linkse oppositie leven zorgen dat de coalitie afstevent op een te grote inperking van het demonstratierecht. Esmah Lahlah (GroenLinks-PvdA) vreest voor een "afschrikkende werking" die strengere regels kunnen hebben "op mensen die opkomen tegen onrecht". D66-Kamerlid Joost Sneller verwacht dat het moeilijk zal zijn om algemene maatregelen te bedenken "die niet hun schaduw uitwerpen voor alle andere demonstraties".

Lees ook:

Steun voor stikstofminister Van der Wal: meerderheid vindt dat 'thuisbezoeken' te ver gaan

In het coalitieakkoord staat het plan om scherper onderscheid te maken tussen "vreedzaam demonstreren en ordeverstorende acties". Michiel van Nispen (SP) vroeg zich af of er niet beter een onderscheid tussen vreedzaam en niet-vreedzaam gemaakt kan worden. "Door de straten lopen en leuzen roepen is in zekere zin het verstoren van de orde." Christine Teunissen (Partij voor de Dieren): "Hinder en burgerlijke ongehoorzaamheid zijn onderdeel van een democratie."

Boerenprotesten

In het debat over het demonstratierecht zeggen veel partijen dat er geen onderscheid gemaakt moet worden op basis van het doel van een demonstratie. Toch confronteren de fracties elkaar met voorbeelden van protesten die aan hun eigen politieke kleur verwant zijn.

BBB-Kamerlid Marieke Wijen-Nass begon bijvoorbeeld tegenover Christine Teunissen (Partij voor de Dieren) over de stalbezetting in Boxtel van vijf jaar geleden. CDA'er Derk Boswijk vroeg Wijen-Nass juist naar boeren die snelwegen blokkeerden. En tussen ChristenUnie-leider Mirjam Bikker en Ismail el Abassi (DENK) ontstond een uitwisseling over pro-Palestinademonstraties rond Holocaustherdenkingen.

ANP