'Kamerverkiezingen mogelijk flink op de schop door plan minister'

Het Nederlandse kiesstelsel staat voor een grote verandering. Minister Judith Uitermark (NSC) wil dat voortaan 125 van de 150 Tweede Kamerleden niet meer via een landelijke lijst gekozen worden, maar rechtstreeks uit regionale kiesdistricten komen. Via deze manier moeten er meer vertegenwoordigers vanuit de regio een plek in de Tweede Kamer kunnen krijgen.

Dat blijkt uit een vertrouwelijke brief waar RTL Nieuws de hand op heeft weten te leggen. Ingewijden bevestigen de plannen.

Volgens het voorstel moet elke provincie straks fungeren als een kiesdistrict, met een eigen lijst van kandidaten. Daarmee komt er dus een einde aan het systeem waarbij politieke partijen één landelijke kandidatenlijst samenstellen. Alleen de laatste 25 Kamerzetels blijven via een landelijke berekening verdeeld worden.

Zetels per grootte van provincie

Hoeveel Kamerleden een provincie mag leveren, hangt af van het aantal inwoners. Grote provincies zoals Zuid-Holland of Noord-Brabant mogen dus meer Kamerleden leveren dan bijvoorbeeld Drenthe of Zeeland. De resterende 25 zetels worden verdeeld via zogeheten vereffeningszetels, met behulp van een aparte rekensom.

Het plan van Uitermark sluit naadloos aan op eerdere ideeën van NSC-voorman Pieter Omtzigt. Hij pleitte al langer voor een kiesstelsel waarin de band tussen kiezer en Kamerlid sterker wordt. Ook in het regeerakkoord is het onderwerp opgenomen als een speerpunt.

Toch verandert niet alles. De landelijke kiesdrempel blijft op 0,67 procent, en ook de evenredige vertegenwoordiging zoals vastgelegd in de Grondwet blijft overeind, zegt Uitermark. Volgens haar is het dus geen breuk met het huidige systeem, maar een aanvulling die meer recht moet doen aan de regio’s.

Plan moet nog verder uitgewerkt worden

Hoewel het plan nog verder uitgewerkt moet worden, zijn de hoofdlijnen volgens RTL al besproken met enkele andere bewindslieden. Wanneer het voorstel daadwerkelijk in de Kamer besproken wordt, is ook nog niet duidelijk.