Verkiezingsdag: zo breng je zorgeloos je stem uit

De stempassen zijn binnen, de eerste stembureaus gaan open en de partijleiders doen een laatste poging de zwevende kiezer binnen te halen: de Tweede Kamerverkiezingen gaan van start. Maar hoe werkt het stemmen? En waar kan dit allemaal? Hart van Nederland zet het voor jou op een rij.

Het is ten eerste belangrijk dat je weet op wie je gaat stemmen. Twijfel je nog? Vul dan een stemwijzer in. Of als je iets meer tijd hebt, lees de standpunten van de partijen nog eens door. Wat vind jij echt het belangrijkst? Ook kan het interessant zijn om het KiesHart in te vullen. Je komt er dan achter op wie je lijkt in de Tweede Kamer.

In Arnhem heeft de burgemeester zogenaamde 'proefstemlokalen' geopend waar onder andere jongeren kunnen oefenen:

1:34

Waar moet je op letten met stemmen? Arnhem opent proefstemlokaal

Stem- of kiezerspas

Weet je op wie je gaat stemmen? Zorg er dan voor dat je alle benodigde documenten bij je hebt, voordat je naar het stembureau vertrekt. Ten eerste heb je je stempas of kiezerspas nodig. De laatstgenoemde pas is voor mensen die in een andere gemeente willen stemmen dan dat ze wonen. De kiezerspas kan je gebruiken in heel Nederland.

Heb je je pas verloren of er geen ontvangen? Dan kan je voor deze verkiezingen geen nieuwe meer aanvragen. De deadline is verstreken. Volgens de website van de Rijksoverheid kon deze aanvraag tot dinsdag 21 november 12.00 uur aan de balie van je gemeente of uiterlijk vrijdag 17 november via een formulier.

Identiteitsbewijs

Wat je woensdag ook zeker bij je moet hebben, is een identiteitsbewijs dat maximaal 5 jaar geleden verlopen is. Volgens de Rijksoverheid moet bij 'geldig tot' 23 november 2018 of een latere datum staan. Het gaat dan om een van de volgende Nederlandse documenten: paspoort, identiteitskaart, rijbewijs of vreemdelingendocument. Ook mag je jouw paspoort, ID-kaart of rijbewijs uit een EU-lidstaat of EER-land meenemen. Een Zwitsers paspoort of identiteitskaart is ook toegestaan.

Ben je jouw identiteitsbewijs verloren of is die gestolen? Neem dan een verklaring van vermissing, afgegeven door de gemeente, met je mee. Je kan dan nog steeds stemmen. Neem in dat geval ook een pasje met een foto van jou mee, zoals een gepersonaliseerde OV-chipkaart.

Waar kan je stemmen?

Woensdag kan je officieel van 07.30 uur tot 21.00 uur je stem uitbrengen in je eigen gemeente of bij een kiezerspas ook in een andere gemeente, al gaan op sommige plekken de deuren al eerder open. Voor de verkiezingen krijg je op je deurmat een overzicht met de adressen van alle stembureau in je gemeente. Hierop staan ook stembureaus waar mensen met een lichamelijk beperking goed terechtkunnen, zo meldt de Rijksoverheid op haar website.

Bovendien kan je via WaarIsMijnStemlokaal.nl makkelijk de dichtstbijzijnde stemlocatie voor jou vinden. Via deze website kan je ook zien welke stembureaus goed bereikbaar zijn voor, bijvoorbeeld rolstoelgebruikers. Je kan hierop ook zien waar hulpmiddelen beschikbaar zijn voor blinden en slechtzienden. Ook via jouw gemeente kan je vragen welke stemlocaties toegankelijk zijn voor mensen met een handicap.

Stemmen vanuit buitenland

Ben je een Nederlander maar woon je buiten Nederland en sta je niet bij een Nederlandse gemeente ingeschreven? Geen zorgen. Je kan ook dan stemmen tijdens de Tweede Kamerverkiezingen. Je moet je dan eenmalig geregistreerd hebben bij de gemeente Den Haag. Je krijgt dan voor elke verkiezing de benodigde documenten waarmee je via een brief je stem kan uitbrengen.

Ook als je tijdelijk niet in Nederland bent, bijvoorbeeld vanwege werk, studie of vakantie, mag je stemmen. Je moet dan nog wel ingeschreven staan bij een Nederlandse gemeente. Je kunt je stem dan per brief uitbrengen of via iemand die jij gemachtigd hebt om voor jou te stemmen.

Stem je per post? Kijk dan via deze link waar je deze naartoe kan sturen of brengen. Op deze website staan ook de deadlines en handige informatie over hoe het stemmen werkt als je op Aruba, Curaçao of Sint-Maarten woont.

Hoe werkt stemmen?

Als je deze verkiezingen voor het eerst stemt, is het begrijpelijk als het nog onduidelijk voor je is hoe het precies werkt. Maar eigenlijk is het heel simpel. Bij de stemlocatie lever je je stempas of kiezerspas in en toon je je identiteitsbewijs aan het stembureaulid. Als alles klopt dan ontvang je een stembiljet en een rood potlood.

Daarna wordt je verzocht in het stemhokje je stem uit te brengen. Je kleurt dan alleen het rondje voor de naam van de degene op wie je wilt stemmen rood. Vouw vervolgens het biljet op, zodat niemand je keuze kan bekijken. Stop daarna je stembiljet in de stembus.

Blanco stemmen

Wil je op niemand stemmen? Of weet je niet op wie je wil stemmen, maar je wil wel je stemrecht gebruiken? Je kan dan blanco stemmen. Je vult dan niets in op het papiertje. Het heeft dus een symbolische betekenis. Je stem wordt aan geen enkele partij gegeven en beïnvloedt ook niet de zetverdeling.

Ben je bang dat iemand mee kan kijken tijdens het stemmen? Maak je geen zorgen. De hokjes staan zo dat niemand mee kan kijken als je je stem uitbrengt. Alleen voor mensen met een lichamelijke handicap is het toegestaan om hulp te krijgen in het stemhokje.

Exitpoll

Nadat de stemlocaties zijn gesloten, worden de stemmen geteld. Onderzoeksbureau Ipsos komt tijdens deze verkiezingsavond met exitpolls, tests die een vaak vrij nauwkeurige voorspelling geven van de uiteindelijke verkiezingsuitslag. Vanaf 21.00 uur zullen de uitslagen binnenstromen.