Het is ijskoud: het vriest voor het eerst na zomer

Trek je warme jas vrijdagochtend maar aan, want het is ijskoud. Op het weerstation Twente daalde de temperatuur om 06.30 uur aan de grond tot -0,1 graden en daarmee is de eerste nachtvorst na de zomer een feit. Later werd het zelfs nog -0,3 graden.

Gemiddeld komt het op 28 september pas tot de eerste vorst aan de grond. Vorig jaar gebeurde dit juist veel later, pas op 16 oktober.

In deze fase van het jaar worden de nachten snel langer en kan het ook al goed afkoelen, vooral als de wind wegvalt en het helemaal helder is. Dit gebeurde afgelopen nacht, waardoor de temperatuur op klomphoogte lokaal iets onder het vriespunt is gezakt. Op de gewone waarneemhoogte van 1,5 meter was het in Twente het koudst met 2,2 graden.

Omdat koude lucht relatief zwaar is, zakt deze naar de bodem waardoor het daar nog iets kouder is.

Soms al in augustus

Vorig jaar moest tot 16 oktober worden gewacht op de eerste nachtvorst. In de 3 jaren daarvoor gebeurde het op 20 of 21 september. In 2018 en in 2012 vroor het veel eerder in het herfstseizoen al een beetje, namelijk op 1 september al.

Het is in het verleden ergens in ons land op een officieel meetpunt zelfs twee keer in augustus al tot vorst aan de grond gekomen. Op de weerstations Soesterberg, Valkenburg en Twente kwam het in 1973 al op 22 augustus tot vorst aan de grond. Twente noteerde op klomphoogte zelfs -2,2 graden. Ook in 1993 kwam het tot bijzonder vroege nachtvorst, met op 29 augustus nipt vorst aan de grond in Soesterberg, Gilze-Rijen, Volkel en Eindhoven.

Van 20 juli tot en met 21 augustus is nog nooit grondvorst gemeten op de officiële KNMI-stations.

Steeds later

Door de klimaatverandering valt de eerste nachtvorst na de zomer steeds later. Zo was de gemiddelde datum tussen 1971 en 2000 nog 22 september, bijna een week eerder dan in het huidige klimaat. In 2014 viel de eerste vorst op klomphoogte recordlaat op 5 november.

Iets minder fris

Komende dagen worden de nachten steeds iets minder fris en neemt de kans op nachtvorst af. Na het weekend is het ’s nachts een graad of 10. Ook overdag gaat de temperatuur steeds verder omhoog. Dit weekend is het al een graad of 19 en volgende week zou het wel eens prachtig nazomerweer kunnen worden met vanaf woensdag volop zon bij 20-25 graden. Zwoele nazomeravonden zoals eerder deze maand zitten er echter niet meer in.