Geen zuchtje wind als je 's avonds de ramen tegenover elkaar opendoet: hoe kan dit?

Je kent het vast wel deze dagen: het is bloedheet en je wilt in de avond lekker je huis doorluchten. Maar na zonsondergang merk je bij het openen van je ramen dat er geen zuchtje wind meer staat. Waar is die heerlijke bries gebleven?

Door meteoroloog Jordi Huirne.

Wanneer er in het zomerhalfjaar een hogedrukgebied boven ons land ligt, is het meestal rustig, warm en zonnig zomerweer. Wie in de ochtend de fiets pakt, merkt dat het niet alleen lekker koel is, maar ook rustig. Soms staat er nog geen zuchtje wind.

Dat is in de namiddag wel anders, want vaak is er dan een stevige bries opgestoken. Deze wind is overigens niet altijd even verkoelend, want de temperatuur kan ten opzichte van de vroege ochtend wel met 20 graden zijn gestegen. Rond zonsondergang valt de wind weg en daalt de temperatuur soms weer snel. Dit noemen we de dagelijkse gang van het weer.

Waarom waait het overdag?

Als je in de avonduren je huis wilt laten afkoelen door deze zomerbries kom je dus bedrogen uit. Meestal is de wind al lang weggevallen. Hoe komt dit?

Dit heeft alles te maken met de zon. Deze warmt overdag het aardoppervlak op. Omdat warme lucht licht is, zal deze gemakkelijk opstijgen. Aan het aardoppervlak ontstaat dan een soort vacuüm. Je zou kunnen zeggen dat er een tekort aan lucht ontstaat. Dat tekort wordt aangevuld door lucht uit de omgeving, meestal van boven.

Lees ook:

Met deze tips kun je tóch lekker slapen tijdens een plaknacht

Dalende luchtbewegingen

Ter compensatie van de stijgende luchtbewegingen zijn er dus ook dalende luchtbewegingen van boven. Omdat het hoog in de atmosfeer veel harder waait dan dicht bij het aardoppervlak, merk je in de loop van een mooie zomerdag dat de wind begint aan te trekken.

Het zijn de windstoten van hogerop die wij voelen in de middag. Na een windstille ochtend kan het in de middag zomaar met een dikke windkracht 4 waaien, zeker in de open (kust)gebieden. Soms is een windvlaag nog wat sterker, waardoor je parasol de lucht in vliegt.

Motor gaat uit

De zon is dus de motor van dit hele proces. Als in de avonduren de zon wegzakt en de opwarming stopt, verdwijnen de opstijgende en dalende luchtbewegingen en verdwijnt dus ook de wind. Rond zonsondergang kan de wind plots helemaal wegvallen.

Daardoor mengt de lucht niet meer en kan koude, relatief zware lucht, naar het aardoppervlak zakken. Juist als de wind wegvalt kan de temperatuur zeer snel dalen. In een paar uur tijd kan het van 30 naar 15 graden afkoelen. Dit zal woensdagavond ook kunnen gebeuren op het platteland. In de grote steden en aan zee blijft het een graad of 20.

Omdat het windstil is, kun je het huis niet lekker doorluchten en blijft de warmte binnen aanwezig. Maar je kunt de avond of zelfs nacht natuurlijk altijd lekker in je afgekoelde tuin doorbrengen.

Depressie

Als ons land te maken heeft met een lagedrukgebied, dan gaat deze vlieger niet op. Rondom zo’n lagedrukgebied, ook wel depressie genoemd, waait het vrijwel altijd flink en valt vaak regen. Als een lagedrukgebied in de avond dichterbij komt, zal de wind juist gaan aantrekken.