Noodweer in Europa en bij ons juist heerlijke nazomer, hoe kan dat?

Terwijl Centraal-Europa nog aan het bijkomen is van de extreem zware regenval, met grote overstromingen tot gevolg, krijgt Nederland komende dagen juist prachtig nazomerweer. Waar komt die warmte opeens vandaan en komt al dat water ook nog onze kant op? Meteoroloog Jordi Huirne legt het uit.

Sinds afgelopen vrijdag tolt een lagedrukgebied, dat de naam Boris heeft gekregen, rond boven het centrale deel van Europa. In delen van Oostenrijk, Tsjechië en Polen is in vier dagen tijd extreem veel regen gevallen, waardoor dijken en dammen zijn doorgebroken en rivieren overstromen. In het Oostenrijke St. Pölten viel ruim 400 millimeter regen, dat is bijna een halve meter water. In Nederland valt deze hoeveelheid in een half jaar.

Door de ernstigste overstromingen van deze eeuw zijn nu al 19 doden gevallen en dat aantal loopt verder op. Omdat al het water nog moet worden afgevoerd, is in Polen, Tsjechië, Slowakije, Oostenrijk, Hongarije, Roemenië en ook Duitsland de angst voor overstromingen en overlast door hoogwater nog niet voorbij. In de Alpen is boven 1500 meter een meter verse sneeuw gevallen en deze sneeuw zal komende dagen rap smelten.

Veel Nederlanders in de getroffen gebieden in Centraal- en Oost-Europa hebben te maken met de gevolgen van het noodweer. Bekijk in de video hun verhaal:

1:54

Noodweer in Oost-Europa teistert Nederlanders: 'Water loopt al door dak naar binnen'

Klimaatverandering

Het lagedrukgebied voert warme en vochtige lucht vanuit de Middellandse Zee aan en regent helemaal leeg. Het gebied hangt daar al dagen lang en zuigt als een waterpomp water uit de zee op dat in Centraal-Europa wordt uitgestort.

Warme lucht kan relatief veel vocht bevatten en als de atmosfeer warmer is, zijn buien zwaarder. Zo valt bij elke graad opwarming zo’n 7% meer regen. Vergeleken met de vorige eeuw is het al ruim 2 graden opgewarmd in Europa. Een toch al rampzalige situatie als deze, brengt nu dus 15% meer regen dan eenzelfde situatie in de vorige eeuw. Het extreem warme water van de Middellandse Zee is daar mede de oorzaak van. In de toekomst wordt dit alleen maar extremer.

Hoogwater in Nederland?

Depressie Boris trekt vandaag vanuit Oostenrijk in zuidelijke richting en veroorzaakt komende dagen noodweer in Italië en de Balkan. Het noodweer komt dus niet richting Nederland en het water gelukkig ook niet. Dit water wordt door de rivier de Donau afgevoerd.

De Donau stroomt van Zuid-Duitsland via Oostenrijk door Slowakije, Hongarije, Kroatië, Servië, Bulgarije en Roemenië naar de Zwarte Zee. Talloze hoofdsteden liggen aan deze rivier en moeten rekening houden met overstromingen. De rivier is in een paar dagen tijd 7 meter gestegen. Zulke hoge waterstanden komen zelden voor.

Naast de Donau moeten ook de rivieren de Elbe en de Oder extreem veel water afvoeren. Deze rivieren stromen door Duitsland en Polen dus Nederland hoeft geen rekening te houden met hoogwater.

Nazomer op komst

Terwijl depressie Boris afgelopen dagen bleef liggen boven Centraal-Europa, kon aan de ‘achterkant’ hele warme lucht naar Rusland en Oost-Europa stromen. Daar worden temperatuurrecords gebroken, zo is het in Moskou al weken lang een graad of 26. Ook in de Baltische Staten en Oost-Europa is het zomers warm met 25 tot 29 graden, terwijl normaal over een paar weken in deze gebieden al de eerste sneeuw valt.

Omdat boven Scandinavië juist een hogedrukgebied komt te liggen, steekt bij ons een oostenwind op en komt de warmte richting Nederland. Woensdag beginnen we regionaal nog met ochtendgrijs, maar als dat is verdwenen wordt het zonnig en schiet de temperatuur in de middag naar gemiddeld 24 graden. Dit blijft zo tot en met het weekend. In het oosten en zuiden, maar ook in duingebieden, kan het zelfs 25 graden worden.