Orkaan Milton raast over Florida : gaan we dit ooit in Nederland krijgen?

Deze donderdag trekt de verwoestende orkaan Milton over de Amerikaanse staat Florida. Huizen worden weggeblazen en zeewater dat het land binnenstroomt, komt 5 meter hoog te staan. Krijgen wij in Nederland in de toekomst ook orkanen op bezoek?

Orkaan Milton was de afgelopen dagen boven de Golf van Mexico een categorie 5 orkaan met windsnelheden van 285 km/u. Daarmee was het de op vier na zwaarste orkaan ooit gemeten in dat gebied. Er zijn vijf categorieën voor de kracht van een orkaan. Categorie 5 is verwoestend, met windsnelheden van meer dan 250 kilometer per uur.

Afgelopen nacht en deze donderdag trekt de orkaan van west naar oost over Florida en is inmiddels afgezwakt tot een orkaan van categorie 1, met windsnelheden van 145 km/u. Verwacht wordt dat de storm nog steeds de kracht van een orkaan heeft wanneer hij de oostkust bereikt en daarna verder afzwakt boven de Atlantische Oceaan.

Tornado's

Het noodweer gaat gepaard met meerdere zware tornado's. Ondanks dat de meeste mensen uit het gebied zijn geëvacueerd, zijn de eerste doden al gevallen. Ook valt er extreem veel regen; op sommige plekken is al ruim 500 millimeter gevallen. Dat is meer dan wat in Nederland in een half jaar valt. De stroom is bij miljoenen huishoudens uitgevallen en de wateroverlast en schade zijn aanzienlijk.

Warm zeewater

Gelukkig is het op dit moment nog niet mogelijk dat een orkaan een bezoek brengt aan ons land. Een orkaan kan ontstaan in gebieden (met uitzondering van de evenaar) waar het zeewater 27 graden of warmer is. Ook mag er op grote hoogte maar weinig wind staan. Hele warme, vochtige lucht stijgt dan vanuit zee op en creëert een lagedrukgebied.

Het begint als een groepje onweersbuien die rustig om elkaar heen draaien. Deze wolken worden voortdurend gevoed met meer warmte, vocht en energie uit de warme zee. Het lagedrukgebied kan uitgroeien tot een tropische storm en wanneer windkracht 12 wordt bereikt, is er sprake van een orkaan. Dat is eigenlijk een superstorm die ook nog eens heel groot is, met vaak een diameter van ruim 1000 kilometer. In het midden van de storm bevindt zich het oog. Daar is het rustig en schijnt de zon.

In Nederland?

Omdat het zeewater boven de Noordelijke Atlantische Oceaan verder naar het noorden te koud is, zullen orkanen die de oversteek maken richting Europa snel afzwakken. Warm zeewater van ten minste 27 graden is immers de voedingsbron van een orkaan. Ook staat er in onze omgeving vaak een harde wind op grote hoogte, waardoor de orkaan uit elkaar wordt getrokken.

Ex-orkaan Kirk kwam de afgelopen dagen richting Europa gesneld, maar verloor boven kouder zeewater veel kracht en transformeerde tot een gewone stormdepressie. Desalniettemin veroorzaakte de storm problemen in Spanje, Frankrijk en Duitsland.

Klimaatverandering

Door klimaatverandering breidt het gebied met heel warm zeewater, waar tropische orkanen kunnen voorkomen, zich geleidelijk naar het noorden uit. Uit wetenschappelijk onderzoek van het KNMI blijkt dat dit in een warmer klimaat vaker kan leiden tot 'afzwaaiers', tropische orkanen die vrijwel direct na hun ontstaan richting het noorden trekken, en zo dus ook in afgezwakte vorm vaker Europa kunnen bereiken. Ook valt bij elke graad opwarming 7% meer regen.

Omdat de Noordzee nog lang geen 27 graden warm is, hoeven wij in Nederland voorlopig dus niet bang te zijn voor orkanen. Maar ex-orkanen kunnen in de toekomst wel vaker voor stormachtig weer zorgen, met veel wind en regen. Zo viel woensdag in Zuid-Limburg maar liefst 50 mm regen door de restanten van Kirk.