Dodelijke schimmel: helft patiënten overlijdt binnen 90 dagen

Grote zorgen bij microbiologen over een dodelijke schimmel die in opmars is. Want de schimmel is ongevoelig voor medicijnen, gedraagt zich als een bacterie en vormt een ernstige bedreiging voor de wereldwijde gezondheid. "Dit is echt eng, in honderd jaar hebben wij dit nog nooit gezien", zegt microbioloog Jacques Meis tegen De Gelderlander.

Jacques Meis, dé autoriteit op het gebied van de dodelijke gist (eencellige schimmel) Candida auris, is er niet gerust op. "Er zijn al heel wat landen waar in de ziekenhuizen grote problemen zijn. In Italië is een enorme piek, in India zijn vrijwel alle ziekenhuizen besmet met deze gist."

Enorme toename

Sinds 2015 ziet het Amerikaanse centrum voor ziektebestrijding en preventie CDC een enorme toename van het aantal patiënten met deze nieuwe schimmel, die de organen en het zenuwstelsel kan aantasten en een bloedvergiftiging kan veroorzaken. Het aantal geïnfecteerde patiënten ging van 1500 in 2021 naar 2400 in 2022.

Er zijn in de afgelopen jaren vijf gevallen in Nederland gevonden. Het komt regelmatig voor dat zo'n gist met een patiënt mee vanuit het buitenland komt. Dit is ook de reden dat waarom bijvoorbeeld patiënten die in een buitenlands ziekenhuis hebben gelegen bij terugkomst in hun thuisland in quarantaine worden gehouden. Op die manier is in Nederland al een paar keer voorkomen dat de gist zich verder kan verspreiden.

Het Amerikaanse centrum voor ziektebestrijding en preventie deelt de bezorgdheid van de microbioloog Jacques Meis over de opmars van de schimmel. Volgens de onderzoekers van het CDC sterft namelijk bijna de helft van de patiënten die het krijgen binnen negentig dagen.

Uitbraak

Wat het probleem is bij Candida auris, is dat deze schimmel vaak niet bijtijds herkend wordt. Ook is deze gist ongevoelig voor antischimmelmiddelen, stelt Meis die overal ter wereld om advies wordt gevraagd bij uitbraken van deze gistsoort.

Toch denkt microbioloog Jacques dat het voor Nederland voorlopig nog geen probleem zal zijn om de gist onder controle te houden. De maatregelen als quarantaine van patiënten uit het buitenland en het goed onderzoeken van de aanwezigheid van de gist door de laboratoria zijn voor nu voldoende.

Hoe weet ik of ik besmet ben?

Elk mens heeft schimmels, vaak in de darm, zonder dat je er ziek van wordt. Op het moment dat je een lage weerstand hebt, kunnen volgens het RIVM schimmels in het bloed komen en zo een heftige infectie veroorzaken.

De Candida auris loop je niet zomaar op: de verspreiding gaat veelal via verpleeghuizen en ziekenhuizen door besmetting van medische instrumenten of handen. De gist kan namelijk overleven buiten het lichaam.

Er is nog geen reden tot grote paniek: de meeste mensen worden niet ziek door de schimmel, net zoals de vijf patiënten waarbij het in Nederland tot nu toe is aangetroffen. Maar de Candida auris kan in principe een diepte infectie veroorzaken met symptomen als koorts, vermoeidheid en rillingen. Alleen via laboratoriumonderzoek kan worden vastgesteld of je de schimmel bij je draagt.