Honderden extra coronadoden door slechte luchtkwaliteit

Door vuile lucht zijn mogelijk honderden mensen extra overleden aan het coronavirus. Mensen die in gebieden met slechte luchtkwaliteit woonden, liepen een groter risico na besmetting te overlijden. Sowieso hadden ze meer kans het virus op te lopen en waren hun coronaklachten erger.

Dit concluderen het RIVM, GGD GHOR Nederland en de universiteiten van Utrecht en Wageningen na onderzoek. De onderzoekers bestudeerden de coronabesmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen tussen begin 2020 en begin 2021, dus de periode van de uitbraak tot de start van de vaccinatiecampagne. In die periode testten ruim 760.000 mensen positief op corona, belandden ruim 31.000 mensen met coronaklachten in een ziekenhuis en stierven bijna 22.500 patiënten.

Als de luchtkwaliteit gemiddeld was geweest in de regio's met een slechte luchtkwaliteit, zou dat volgens het onderzoek 6000 tot 13.500 besmettingen, ongeveer 1100 ziekenhuisopnames en vierhonderd tot achthonderd sterfgevallen hebben gescheeld.

Nadelige effecten

Bij de studie werden regio's met een slechte luchtkwaliteit vergeleken met plekken waar de luchtkwaliteit beter was. De onderzoekers keken niet expliciet om welke regio's het ging. Ze zeggen wel dat met name veehouderij en verkeer invloed hadden op het hogere risico op corona en ernstige ziekte. Welk effect de industrie had, is lastiger vast te stellen.

Het is niet zo dat mensen corona oplopen door de slechte kwaliteit van de lucht, want dat gebeurt door menselijk contact, benadrukken de onderzoekers. Maar als mensen fijnstof inademen en dit in de longen komt, kunnen ze op den duur last krijgen van longklachten en hart- en vaatziekten. Ook zijn mensen die in vervuilde lucht wonen vatbaarder voor luchtweginfecties. Dat kan ze een zwakkere gezondheid geven.

De onderzoekers zien in de uitkomsten een bevestiging dat schonere lucht belangrijk is voor de volksgezondheid. "Schonere lucht kan een toekomstige epidemie die de luchtwegen aantast niet voorkomen. Wel kan schonere lucht de nadelige effecten van een epidemie verminderen."

Longfonds reageert geschrokken

Het Longfonds is geschrokken van de uitkomsten. "Uit dit RIVM-onderzoek blijkt maar weer eens hoe belangrijk gezonde lucht is voor de gezondheid. Dat wisten we al, maar toch schrikken we steeds opnieuw als de impact groter blijkt dan gedacht", zegt directeur-bestuurder van het Longfonds Károly Illy.

Volgens het fonds moet de politiek met maatregelen komen voor een schonere lucht. "Het maakt niet uit van welke partij je bent, het onderwerp luchtkwaliteit is allesoverstijgend." Als suggestie noemt het Longfonds om het openbaar vervoer goedkoper te maken, zodat mensen vaker de auto laten staan.

ANP